Sinh thời, Bác Hồ rất coi trọng sự nêu gương của cán bộ, đảng viên. Người nói, “Người đảng viên dù công tác to hay nhỏ, địa vị cao hay thấp, ở đâu cũng phải làm gương mẫu cho quần chúng”, “gương sáng thì dân soi, gương mờ thì dân quay lưng”. Thấm nhuần tư tưởng này, để phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực, lãng phí có hiệu quả, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành Chỉ thị số 12-CT/TU ngày 29/6/2017 về “Tăng cường vai trò nêu gương, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong cán bộ, đảng viên”; Quy định số 2993-QĐ/TU ngày 8/7/2019 về “Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là các đồng chí Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp của tỉnh Nghệ An”.
Quy định đã thể hiện rõ, cán bộ, đảng viên giữ chức vụ càng cao càng phải gương mẫu. Đồng thời, những người đứng đầu các cơ quan, đơn vị để xảy ra sai phạm, nhất là các sai phạm liên quan đến hoạt động thực thi công vụ đều bị xử lý nghiêm không có ngoại lệ, không có vùng cấm. Trong 5 năm (2016 -2021), Nghệ An đã xử lý trách nhiệm 9 người đứng đầu tại 3 cơ quan, đơn vị khi để xảy ra tham nhũng tại cơ quan, đơn vị mình phụ trách (Trạm Y tế xã Diễn Kỷ; UBND xã Phúc Thành, huyện Yên Thành; Trường THCS Nghi Vạn, xã Nghi Vạn, huyện Nghi Lộc); đồng thời đã xử lý trách nhiệm 14 người đứng đầu tại 8 cơ quan, đơn vị khi để xảy ra các sai phạm trong quản lý tài chính, đất đai.
Trong đó có những người là lãnh đạo đứng đầu các cơ quan, đơn vị, cấp tỉnh. Điển hình trong tháng 3/2022, ông Nguyễn Văn Định – Ủy viên BTV Đảng ủy Sở Y tế, Bí thư Đảng ủy bộ phận, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Nghệ An đã bị BTV Tỉnh ủy quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức khai trừ ra khỏi Đảng vì vi phạm các quy định của pháp luật khi tổ chức đấu thầu mua sắm vật tư phòng, chống dịch Covid-19 của Công ty cổ phần Công nghệ Việt – Á; vi phạm Điều lệ Đảng, Quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, làm mất tư cách đảng viên và vai trò lãnh đạo của tổ chức Đảng.
Tương tự, tại phiên họp quý VI năm 2021, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Nghệ An đã Tham mưu BTV Tỉnh ủy báo cáo UBKT Trung ương xem xét, thi hành kỷ luật đối với đảng viên Lương Thanh Hải, nguyên Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, nguyên Trưởng ban Dân tộc tỉnh đã thiếu trách nhiệm, gây hậu quả nghiêm trọng trong việc thực hiện Đề án hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội dân tộc Ơ Đu giai đoạn 2016 – 2020, bị TAND tỉnh Nghệ An xử phạt 3 năm tù treo. Ngày 15/1/2022, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã quyết định khai trừ ra khỏi Đảng đối với ông Lương Thanh Hải.
Một số cán bộ, người đứng đầu các địa phương, đơn vị không thực hiện đúng, đầy đủ chức trách, nhiệm vụ quản lý, điều hành theo sự phân công để xảy ra sai phạm cũng bị xử lý nghiêm khắc. Mới đây nhất, Huyện ủy, UBND huyện Diễn Châu vừa ban hành quyết định kỷ luật bằng hình thức cách chức Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy và cách chức Chủ tịch UBND xã đối với ông Phạm Xuân Bang – nguyên Chủ tịch UBND xã Diễn Kim nhiệm kỳ 2020-2025 vì những sai phạm liên quan đến việc thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển nghề muối tại Hợp tác xã Kim Liên (Diễn Kim).
Trước đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra (Công an Nghệ An) đã khởi tố 3 bị can là Chủ tịch Hội đồng quản trị, Phó Giám đốc và kế toán của HTX Kim Liên vì hành vi lập khống hồ sơ nhằm lấy tiền hỗ trợ các hộ dân sản xuất muối trên địa bàn xã Diễn Kim. Ông Phạm Xuân Bang đã ký vào các hồ sơ, giấy tờ liên quan mà không kiểm tra, xem xét, góp phần hợp thức hóa các bộ hồ sơ khống của các đối tượng nói trên.
Để thực hiện Chỉ thị số 50-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng; Chỉ thị số 10/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc; trong 5 năm (2016-2021), BTV Tỉnh ủy, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành nhiều văn bản, Chỉ thị, Kế hoạch, Chương trình, Đề án góp phần hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tạo cơ sở pháp lý trong việc ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động công vụ của cán bộ đảng viên, công chức, viên chức.
Đồng thời, đẩy mạnh công tác kiểm tra giám sát, tích cực cải cách hành chính để phòng ngừa việc lợi dụng công vụ để sách nhiễu. Bên cạnh đó, các hoạt động thanh tra bao gồm (thanh tra hành chính, thanh tra chuyên ngành, tự kiểm tra nội bộ; thanh tra trách nhiệm, thanh tra công vụ… trên các lĩnh vực có nhiều nguy cơ và dư luận về tiêu cực, tham nhũng như các dự án đầu tư cơ bản, quản lý đất đai, quản lý sử dụng ngân sách nhà nước…) cũng được các ngành chức năng phối hợp thực hiện quyết liệt và đồng bộ.
Từ năm 2017 đến 2021, qua công tác thanh tra đã phát hiện và chuyển 11 vụ việc có dấu hiệu tội phạm sang cơ quan Cảnh sát điều tra, trong đó có 3 vụ việc được khởi tố điều tra, truy tố, xét xử về tội danh tham nhũng; kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý hành chính 12 vụ việc có sai phạm, 46 cá nhân có sai phạm. Qua công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đã chuyển cơ quan điều tra 7 vụ việc; trong đó có 1 vụ việc đã được cơ quan điều tra khởi tố, truy tố và xét xử tội danh tham nhũng. Riêng trong năm 2021, toàn ngành Thanh tra của tỉnh đã thực hiện 104 cuộc thanh tra công vụ, thanh tra trách nhiệm của thủ trưởng các cấp, các ngành trong thực hiện các quy định của pháp luật về thanh tra khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng. Qua đó kiến nghị kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với 64 tổ chức, 323 cá nhân sai phạm.
Bên cạnh đó, tại Nghệ An, tiêu chí về tỷ lệ đơn vị được thanh tra trách nhiệm cũng được đưa vào chấm điểm, xếp loại đối với giám đốc các sở, thủ trưởng các ban, ngành, trực thuộc UBND tỉnh; chủ tịch UBND các huyện, thành phố, thị xã trong công tác thanh tra, tiếp công dân giải quyết KNTC, kiến nghị, phản ánh, tranh chấp đất đai và PCTN hàng năm. (Tại 30% đơn vị trực thuộc đối với đơn vị có từ 1-10 đơn vị trực thuộc; 25% đối với đơn vị có từ 11-20 đơn vị trực thuộc; 20% đối với đơn vị có từ 21-23 đơn vị trực thuộc; 15% đối với đơn vị có từ 31 đơn vị trực thuộc trở lên).
Theo lãnh đạo các địa phương, “cách làm này không những nâng cao trách nhiệm của thủ trưởng các cấp, các ngành trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo mà còn nâng cao trách nhiệm, nghiệp vụ, kinh nghiệm cho từng cán bộ, công chức”.
Cùng với thanh tra trách nhiệm, thanh tra công vụ việc kiểm tra đột xuất việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính cũng là một trong những giải pháp để phòng ngừa tham nhũng. Riêng trong năm 2021, ngành Thanh tra đã tổ chức 10 cuộc kiểm tra đột xuất việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính Nhà nước tại 23 đơn vị, kịp thời chấn chỉnh và xử lý nghiêm sai phạm, kỷ luật với hình thức khiển trách đối với 1 công chức vi phạm quy tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp; chuyển đổi vị trí công tác đối với 689 lượt công chức, viên chức, rà soát, cắt giảm thời gian giải quyết đối với 561 thủ tục hành chính đối với tổng thời gian được cắt giảm là 2.687 ngày; tỷ lệ người đã kê khai tài sản, thu nhập lần đầu đạt 99,9%, số bản kê khai đạt tỷ lệ 100%.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy cũng đã ban hành một số văn bản đôn đốc thực hiện Chỉ thị số 17-CT/TU về tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính trong các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh. Trong 5 năm, UBND tỉnh đã tiến hành được 69 cuộc kiểm tra liên ngành việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính tại 219 đơn vị. Qua kiểm tra đã xử lý kiểm điểm 22 công chức do vi phạm kỷ luật, kỷ cương hành chính.
Bên cạnh đó, thực hiện Nghị định số 158/NĐ-CP ngày 27/10/2007 của Chính phủ, từ năm 2016 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 1.966 lượt cán bộ, công chức, viên chức chuyển đổi vị trí công tác. 100% cơ quan, đơn vị đã ban hành, sửa đổi các quy định về chế độ định mức, tiêu chuẩn về chi tiêu tài chính và sử dụng tài sản công góp phần phòng ngừa tham nhũng trong các cơ quan hành chính.
Để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Nghệ An cũng đồng thời chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ, xử lý dứt điểm các vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm. Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành Công văn số 5192 CV-TU về triển khai thực hiện kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Trong đó, yêu cầu các Ban xây dựng đảng Tỉnh ủy, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, ban cán sự Đảng, đảng đoàn, MTTQ và các đoàn thể cấp tỉnh, huyện, thành, thị ủy, đảng ủy trực thuộc tập trung chỉ đạo xử lý những vụ việc, vụ án trong lĩnh vực kinh tế, tham nhũng được dư luận xã hội quan tâm, đang giải quyết dở dang. Ngăn chặn có hiệu quả tình trạng lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành nhiệm vụ, công vụ để vụ lợi cá nhân.
Đặc biệt, với tinh thần “phải chống tham nhũng trước hết ngay trong các cơ quan chống tham nhũng”, Tỉnh ủy Nghệ An cũng yêu cầu “Tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của các cơ quan, đơn vị có chức năng phòng chống tham nhũng; xử lý nghiêm hành vi tiêu cực, tham nhũng trong quá trình kiểm tra, thanh tra, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; kịp thời thay thế những cán bộ không đủ phẩm chất, đạo đức…”.
Là cơ quan tham mưu cho Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, lãnh đạo Ban Nội chính Tỉnh ủy cho biết: Ban đã chủ động theo dõi, đôn đốc việc xử lý các vụ án, vụ việc theo chức năng; đồng thời phối hợp tốt với các cơ quan, đơn vị, địa phương trong thực hiện nhiệm vụ, nhất là việc triển khai Kế hoạch của Ban Nội chính Trung ương về phát động thi đua chuyên đề “Phát hiện và tham mưu cho cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng; chủ động tham mưu, đề xuất xử lý các vấn đề phức tạp, nổi cộm về an ninh, trật tự trên địa bàn”. Sau 01 năm triển khai, Ban Nội chính Tỉnh ủy đã phát hiện, tham mưu cho Thường trực Tỉnh ủy chỉ đạo xử lý hiệu quả 3 vụ án tham nhũng, tiêu cực; 6 vụ việc phức tạp về an ninh trật tự; đồng thời đôn đốc các cơ quan, đơn vị, địa phương giải quyết nhiều vụ việc phức tạp, kéo dài đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật. Công tác tiếp công dân của người đứng đầu cấp ủy cấp huyện, cấp xã đã đi vào nền nếp, tình trạng đơn thư vượt cấp được giảm thiểu. Nhiều sai phạm trong quản lý đầu tư xây dựng cơ bản được phát hiện, xử lý; tài sản bị thất thoát được kiến nghị thu hồi về ngân sách Nhà nước… góp phần ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
Những giải pháp trên thể hiện sự kiên quyết của Nghệ An trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động công vụ, làm trong sạch bộ máy…
(Còn nữa)
