Trên cơ sở các Quyết định của UBND tỉnh về việc giao đất cho Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam, Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam đã ban hành các Quyết định cho Công ty cổ phần WHA Industrial Zone Nghệ An thuê đất thực hiện dự án với tổng diện tích 1.421.149,1 m2 (bao gồm phần diện tích đất của đường dân sinh cũ, đã được UBND huyện Nghi Lộc thu hồi theo quy định pháp luật tại Quyết định thu hồi đất số 2279/QĐ-UBND ngày 30/11/2018).
Theo nội dung Đồ án quy hoạch giai đoạn 1 Dự án WHA Industrial Zone 1 – Nghệ An đã được UBND tỉnh phê duyệt, cần thiết phải dỡ bỏ đoạn đường mòn dân sinh hiện trạng (dài khoảng 520m và rộng khoảng 3,5m) chạy cắt ngang qua khu công nghiệp để phục vụ kết nối đồng bộ giữa các lô đất xây dựng nhà máy và các lô đất xây dựng công trình thoát nước. Đồng thời, để không ảnh hưởng đến việc lưu thông của người dân, đồ án đã quy hoạch tuyến đường thay thế nằm ngoài khu công nghiệp, có điểm đầu tiếp giáp Quốc lộ 7C (cách điểm đầu tuyến cũ về phía Tây khoảng 37m), tiếp tục bám theo ranh giới phía Tây khu công nghiệp, đấu nối trở lại với tuyến đường dân sinh hiện tại phía Bắc khu công nghiệp. Tổng chiều dài tuyến thay thế khoảng 740m (dài hơn tuyến đường dân sinh cũ khoảng 220m).
Công ty cổ phần WHA Industrial Zone Nghệ An, Ban Quản lý KKT Đông Nam, UBND huyện Nghi Lộc cũng đã có các văn bản kiến nghị, thông báo về việc đóng đoạn đường dân sinh cũ, để bàn giao cho nhà đầu tư vào thực hiện dự án. Tại Thông báo số 33 do UBND huyện Nghi Lộc ban hành ngày 17/1/2022, gửi UBND xã Nghi Thuận có nêu: “UBND xã Nghi Thuận thông báo cho nhân dân, chủ các phương tiện được biết kế hoạch đóng đường dân sinh cũ và hướng dẫn đi theo tuyến đường dân sinh mới được thay thế tuyến đường cũ trên. Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức, cơ quan chức năng liên quan và nhà đầu tư để xây dựng phương án thực hiện. Tổ chức họp xóm, thông báo chủ trương, tuyên truyền cho nhân dân về kế hoạch đóng đường dân sinh cũ để phục vụ xây dựng dự án của nhà đầu tư WHA giai đoạn 1”.
Như vậy, về cơ sở pháp lý để giải tỏa tuyến đường dân sinh cũ đều đã đầy đủ, từ quy hoạch, chứng nhận đầu tư, cho đến công tác bàn giao, cho thuê đất.
Trước đó, từ cuối năm 2019, Công ty cổ phần WHA Industrial Zone Nghệ An cũng đã tự bỏ kinh phí để xây dựng hoàn thành tuyến đường dân sinh thay thế nêu trên với bề rộng mặt đường 6,5m bằng bê tông cốt thép, lề đường mỗi bên rộng 1,0m, có đèn đường chiếu sáng, cây xanh và thường xuyên vệ sinh môi trường nhằm bảo đảm an toàn, sạch, đẹp phục vụ người dân địa phương lưu thông.
Theo quan sát của phóng viên, hiện tuyến cũ đã có những đoạn xuống cấp, có “ổ gà”, “ổ trâu”, gây khó khăn khi đi lại, nhất là trong mùa mưa, trong khi đó, tuyến đường mới đã được làm khá khang trang, có sơn vạch kẻ phân làn đường, có điện chiếu sáng, đã được người dân sử dụng để lưu thông bình thường.
Mặc dù đã có tuyến đường mới thay thế được đưa vào sử dụng, nhưng vì một số người dân chưa đồng thuận, nên tuyến đường cũ đoạn qua KCN WHA hiện vẫn chưa được dỡ bỏ để xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến dự án.
Bà Nguyễn Thị Bích Liên – Tổng Giám đốc WHA tại Việt Nam cho biết: “Trong năm 2021 đã có 2 nhà đầu tư hoạt động trên lĩnh vực chế tạo điện tử vào tìm hiểu, khảo sát tại KCN WHA, số vốn mà mỗi đơn vị có thể đầu tư lên đến 300 triệu đô la. Sau một quá trình làm việc, các nhà đầu tư này gần như đã đi đến phương án cuối cùng thì đã chuyển đầu tư vào tỉnh khác. Nguyên nhân cũng xuất phát từ việc khu đất họ lựa chọn vướng con đường cắt ngang quy hoạch KCN. Đây là điều hết sức đáng tiếc. Hiện tại đang có 1 nhà đầu tư quyết định lựa chọn WHA để đầu tư, đúng ra các ký kết đã hoàn thành, nhưng cũng vì chưa giải tỏa được con đường nói trên nên chúng tôi buộc phải lùi lại.
Hiện đang là “thời điểm vàng” của hoạt động thu hút đầu tư sau đại dịch Covid-19, là thời điểm phục hồi sản xuất, kinh doanh rất quan trọng. Trong xu thế hiện nay, nhà đầu tư cần diện tích đất lớn và nguồn lao động dồi dào. Cả 2 yếu tố này tỉnh Nghệ An đều đáp ứng được. Chính vì thế, các nhà đầu tư thường tìm về các địa phương như Nghệ An. Nếu mình không có đủ quỹ đất để phục vụ sẽ tác động rất tiêu cực đến hoạt động xúc tiến, thu hút đầu tư. Do đó, chúng tôi mong muốn sớm giải tỏa con đường cũ đang chia cắt KCN để đảm bảo các hoạt động thu hút đầu tư một cách tốt nhất”.
Về lâu dài, nếu người dân tiếp tục lưu thông trên tuyến đường cũ khi các nhà máy trong KCN WHA đi vào hoạt động, sẽ ảnh hưởng đến việc đảm bảo an toàn giao thông cho người dân khu vực và ảnh hưởng đến thoát nước chung của KCN cũng như các khu vực xung quanh KCN, từ đó sẽ phát sinh thêm nhiều vấn đề phức tạp hơn trong quá trình vận hành KCN.
Trao đổi với phóng viên, lãnh đạo xã Nghi Thuận cũng như các ông Trần Văn Tuấn – Xóm trưởng, Trần Văn Định – Bí thư Chi bộ xóm Khánh Thiện (xã Nghi Thuận) cho rằng, quá trình thực hiện dự án, việc tuyên truyền, phổ biến các nội dung liên quan đến người dân vẫn có những hạn chế, chưa phát huy hiệu quả. Đó còn là vấn đề thực hiện những cam kết đối với địa phương và bà con nhân dân. Chẳng hạn như quá trình triển khai dự án tỉnh và huyện đã cam kết sẽ nâng cấp, cải tạo tuyến đường nối từ xóm 2 đi xóm 6, xã Nghi Thuận, tuy nhiên, đến nay vẫn chưa thực hiện. Còn con đường mới thay thế đường cũ, mặc dù doanh nghiệp cũng đã điều chỉnh, nắn một số điểm quanh co, gấp khúc, nhưng vẫn cần phải tiếp tục mở rộng thêm để đảm bảo tầm quan sát khi người dân tham gia giao thông. Đồng thời mong muốn ngành chức năng sớm lắp đặt hệ thống đèn giao thông tại nơi giao nhau giữa đường dân sinh mới với Quốc lộ 7C. Có như vậy, người dân mới yên tâm và đồng thuận với Nhà nước.
Ông Nguyễn Tiến Cường – Trưởng ban Tuyên giáo Huyện ủy Nghi Lộc cho biết: Qua các cuộc làm việc của Huyện ủy, UBND huyện, lãnh đạo địa phương cũng xác định, cần xử lý xác đáng, phù hợp những cái gì thuộc về kiến nghị chính đáng của dân.
Liên quan đến dự án xây dựng đường từ xóm 2 đi xóm 6, xã Nghi Thuận, ông Phùng Ngọc Tú – Phó trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Nghi Lộc cho biết: “Ngày 13/8/2021, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 2953/QĐ-UBND về việc phê duyệt chủ trương đầu tư. Quy mô dự án khoảng 2,0 km với tổng mức đầu tư 22 tỷ đồng. Thời gian và tiến độ thực hiện không quá 3 năm kể từ ngày khởi công. Hiện nay các cơ quan chức năng đang xúc tiến để sớm triển khai thi công con đường này. Mặc dù đây là tuyến đường không nằm trong dự án, nhưng sau khi người dân kiến nghị đầu tư nâng cấp, tỉnh đã phê duyệt chủ trương, điều này thể hiện sự quan tâm của tỉnh đối với các nguyện vọng của người dân”.
Trước những băn khoăn, thắc mắc, kiến nghị của một số người dân, ngày 9/3/2022, UBND huyện Nghi Lộc đã có Văn bản số 499 trả lời các hộ dân xóm Bình Thuận về việc đóng đường ngang dân sinh cắt qua Khu công nghiệp WHA, giải thích rõ việc đóng tuyến đường dân sinh cũ là đúng quy hoạch, không ảnh hưởng đến việc đi lại của người dân; đồng thời đề nghị các hộ dân thực hiện nghiêm túc các chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc thu hút đầu tư, tạo điều kiện về phát triển kinh tế – xã hội, giải quyết việc làm cho địa phương và các vùng phụ cận.
Như vậy, bên cạnh sự vào cuộc chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo tỉnh, huyện Nghi Lộc và các bên liên quan, thì người dân cũng cần thấy được thiện chí của nhà đầu tư, cũng như những lợi ích mà Khu công nghiệp WHA sẽ mang đến cho địa phương và tỉnh, để tạo sự đồng thuận, sớm tháo dỡ đoạn đường dân sinh cũ. Tạo điều kiện thi công hoàn thiện hạ tầng Khu công nghiệp WHA giai đoạn 1 theo đúng kế hoạch tiến độ đã đề ra, tranh thủ “thời gian vàng” thu hút các nhà đầu tư lớn, tạo việc làm cho con em trong địa phương, tạo nguồn thu cho tỉnh; vừa đảm bảo an toàn cho người dân khi lưu thông qua khu vực này.
