Có một dự án “khoanh nuôi” đất bên bờ Nam sông Vinh?

Để vào được bãi đất rộng mênh mông đang trong tình trạng hoang hóa bên bờ Nam sông Vinh, từ con đường ven sông bên bờ Bắc, đi qua cầu Tùng Binh hoặc qua cầu Tân Phượng. Vùng đất này nằm khá sát kề đê bao bờ Nam sông Vinh. Đứng trên đê bao bờ Nam, trải suốt tầm mắt, chỉ lác đác một vài hộ dân nuôi trồng thủy sản, chăn thả gia cầm bên một số ao đầm, còn lại chỉ có cỏ dại, lau lách.

Anh Nguyễn Văn Thọ – công dân khối Tân An là một trong số hộ dân ít ỏi đang bám trụ, nuôi trồng thủy sản và chăn thả gia cầm tại khu vực này. Theo anh Thọ, đây là vùng đất sản xuất nông nghiệp của người dân 2 khối Tân An và Yên Giang, phường Vinh Tân. Bản thân anh cũng có 4 sào, tương đương 2000m² đất.

Băn khoăn hỏi là đất sản xuất nông nghiệp sao lại hoang hóa thế này? Anh Thọ cho biết, sau khi Nhà nước cho quy hoạch xây dựng tại đây một khu đô thị do Công ty Dầu khí làm chủ đầu tư thì bắt đầu có tình trạng người dân bỏ hoang ruộng đất. Anh Thọ nói: “Khu vực xứ đồng bên khối Yên Giang bị bỏ hoang đã khoảng chục năm, còn xứ đồng khối Tân An thì người dân vẫn sản xuất. Tuy nhiên, gặp nhiều khó khăn do hạn và quá nhiều chuột bọ từ các dự án cận kề tràn sang…”.

Cũng theo anh Thọ, chủ đầu tư của dự án Khu đô thị Dầu khí đã từng lập phương án bồi thường giải phóng mặt bằng; tính toán bồi thường cho dân với đơn giá 150 triệu đồng/sào; đồng thời cũng đã niêm yết danh sách đối tượng bị thu hồi đất, hứa hẹn thời gian chi trả nhưng sau đó họ đi luôn, chẳng thấy làm gì nữa. “Sự việc này xảy ra đã lâu lắm rồi…” – anh Nguyễn Văn Thọ trao đổi.

Khối trưởng khối Tân An là anh Nguyễn Trung Hậu xác nhận những thông tin anh Nguyễn Văn Thọ đã trao đổi và cũng gọi đây là “dự án Khu đô thị Dầu khí”. Theo anh Hậu, 2 xứ đồng khối Tân An, khối Yên Giang, phường Vinh Tân có khoảng 130 hộ dân khối sản xuất nông nghiệp; trong đó, người dân khối Tân An chiếm phần lớn, khoảng gần 100 hộ. Hiện nay, người dân Yên Giang không sản xuất; còn bên Tân An không làm vụ hè thu, chỉ làm vụ đông xuân, nhưng năng suất thấp, khoảng 250 – 270 kg/sào.

Về dự án Khu đô thị Dầu khí, theo anh Hậu thì vào khoảng năm 2010 – 2011, chủ đầu tư có một số hoạt động như lên phương án bồi thường, tổ chức niêm yết danh sách, đơn giá… rồi hứa 1 tháng sau sẽ chi trả. Ở khối Tân An có một vài gia đình có nhiều đất nông nghiệp trong diện bị thu hồi vì thế đã tưởng chỉ một thời gian ngắn nữa sẽ có tiền tỷ nên vay nóng mua sắm vật dụng. Báo hại, chủ đầu tư “đi thẳng” một mạch nên những gia đình này phải ôm nợ ngân hàng… “Người dân đang mong nhận được từ chính quyền câu trả lời dứt khoát là có thực hiện dự án nữa hay không?” – Khối trưởng Nguyễn Văn Hậu trao đổi.

Có hay không một dự án Khu đô thị Dầu khí bị “ngủ quên” bên bờ Nam sông Vinh? Tìm hiểu được biết, đúng như người dân trao đổi.

Cụ thể, ngày 5/11/2010, tại Quyết định số 5343/QĐ-UBND-ĐT, UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng dự án Khu đô thị Dầu khí tại phường Vinh Tân, TP. Vinh, do Công ty CP Đầu tư và Thương mại Dầu khí Nghệ An làm chủ đầu tư. Dự án có tổng diện tích lên đến 147.660m² (phía Bắc giáp đường dân cư và Trung tâm Bảo trợ xã hội Nhân Tâm; phía Nam giáp đất nông nghiệp; phía Tây giáp dân cư khối Yên Giang và Châu Hưng; phía Đông giáp đường đê bao sông Vinh).

Quyết định số 5343/QĐ-UBND-ĐT nêu rõ, Khu đô thị Dầu khí sẽ được đầu tư xây dựng gồm 5 phân khu chức năng chính. Đó là: Khu ở (nhà liền kề, biệt thự, tái định cư, nhà ở dành cho người thu nhập thấp); Tổ hợp khu dịch vụ thương mại, chung cư cao tầng; Khu công cộng (trường mầm non, văn hóa); Giao thông và bãi đỗ xe công cộng.

Về quy hoạch không gian kiến trúc cảnh quan, được mô tả khá chi tiết tại từng phân khu chức năng. Như khu ở cho người thu nhập thấp có diện tích gần 9.000m², gồm 2 chung cư 5 tầng, mật độ xây dựng chỉ 45%;  khu biệt thự có diện tích hơn 33.000m², mật độ xây dựng 55% với 130 lô; khu nhà ở liền kề có diện tích hơn 29.000m², mật độ xây dựng tối đa 75%; tổ hợp Khu dịch vụ thương mại và chung cư cao tầng nằm ở khu trung tâm với diện tích hơn 12.000m², gồm 2 khu chung cư cao từ 9 – 11 tầng kết hợp khối để làm dịch vụ thương mại, mật độ xây dựng từ 45 – 50%; khu công cộng có diện tích hơn 3.600m² nằm tại vị trí trung tâm của các khu nhà ở liền kề, biệt thự, được bố trí một trường mầm non quốc tế; khu cây xanh, thể dục thể thao kết hợp hội quán có tổng diện tích rộng hơn 8.000m²…

Về trách nhiệm của chủ đầu tư, cũng được quy định rất rõ tại Quyết định số 5343/QĐ-UBND-ĐT. Đó là: “Công ty CP Đầu tư và Thương mại Dầu khí Nghệ An có trách nhiệm hoàn thành các thủ tục liên quan để khởi công trong vòng 12 tháng và đầu tư xây dựng xong đưa vào sử dụng trong thời hạn 24 tháng, kể từ ngày quyết định này có hiệu lực. Trong trường hợp không đảm bảo tiến độ trên thì quy hoạch phê duyệt tại quyết định này bị hủy bỏ và Công ty CP Đầu tư và Thương mại Dầu khí Nghệ An không được bồi hoàn chi phí đã bỏ ra liên quan đến dự án”.

Quyết định số 5343/QĐ-UBND-ĐT được UBND tỉnh phê duyệt ngày 5/11/2010, cùng với thực trạng không có các hoạt động đầu tư trên toàn bộ diện tích đã được quy hoạch, cho thấy dự án Khu đô thị Dầu khí trong tình trạng “treo” đã tròn 10 năm.

Căn cứ quy định về trách nhiệm của chủ đầu tư đã được UBND tỉnh nêu cụ thể tại Quyết định số 5343/QĐ-UBND-ĐT,  với thực trạng chủ đầu tư không thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng, tổ chức các hoạt động đầu tư xây dựng thì đến cuối năm 2013, thì quy hoạch chi tiết xây dựng dự án Khu đô thị Dầu khí tại phường Vinh Tân sẽ bị hủy bỏ. Tại sao quy định này không được thực hiện?

Trả lời câu hỏi này, các cán bộ của phường Vinh Tân nói rằng việc hủy bỏ quyết định, hoặc thực hiện thu hồi dự án treo không thuộc thẩm quyền của chính quyền cấp phường, xã. Nhưng họ xác nhận, dự án đã quá lâu không thực hiện, trong khi chủ đầu tư không thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng nên tại nhiều kỳ họp HĐND phường, nhiều cử tri có ý kiến gay gắt. Vì vậy, UBND phường Vinh Tân từng có văn bản báo cáo UBND TP. Vinh.

Văn bản mới nhất số 319/BC-UBND ngày 20/7/2020  UBND phường Vinh Tân báo cáo lên UBND TP. Vinh liên quan đến dự án Khu đô thị Dầu khí có thêm các thông tin: Ngày 14/3/2011, dự án được Sở TN&MT phê duyệt trích lục số 30/2011/BĐ.ĐC; Ngày 16/11/2011, tại Văn bản số 2152/TTg-KTN, Chính phủ đồng ý cho phép chuyển đổi đất nông nghiệp để thực hiện dự án với diện tích 14.77 ha.

Tại văn bản này, UBND phường Vinh Tân nêu quan điểm: Dự án được UBND tỉnh phê duyệt đã quá lâu nhưng công tác bồi thường giải phóng mặt bằng chậm dẫn đến các kỳ họp Hội đồng nhân dân nhiều người dân phản ánh là quy hoạch treo, không yên tâm sản xuất nông nghiệp. Do đó, cần tổ chức kiểm tra năng lực của Công ty CP Đầu tư và Thương mại Dầu khí Nghệ An trước khi cho phép đầu tư tiếp…