Trong nhiệm kỳ 2015 – 2020, từ việc chủ động nắm bắt tình hình, các cấp ủy Đảng ở Nghệ An phát hiện vi phạm của hàng chục tổ chức Đảng, hàng ngàn đảng viên từ có chức vụ đến đảng viên không giữ chức vụ, đảng viên trong các cơ quan, đơn vị đến đảng viên tại các khu dân cư. Việc xử lý nghiêm các vi phạm, thể hiện thái độ kiên quyết của tỉnh Nghệ An nhằm làm trong sạch hàng ngũ Đảng.
Tháng 6/2019, người dân xã Quỳnh Thọ xôn xao trước thông tin Huyện ủy Quỳnh Lưu ra thông báo kết luận những vấn đề vi phạm đối với tập thể Ban Thường vụ Đảng ủy xã và một số cá nhân. Nội dung kết luận xoay quanh việc lãnh đạo, chỉ đạo quản lý và sử dụng vốn cải tạo nâng cấp công trình sân vận động xã; công trình nâng cấp đường giao thông nội đồng phục vụ sản xuất và việc UBND xã cho thuê nhà bảo vệ.
Cụ thể, đối với công trình cải tạo, nâng cấp sân vận động xã Quỳnh Thọ giai đoạn 1, 2, tại thời điểm kiểm tra là ngày 5/4/2019, mặc dù công trình đang thi công dở dang nhưng chủ đầu tư và đơn vị thi công đã lập bảng xác định giá trị khối lượng công việc hoàn thành và đề nghị thanh toán 100% giá trị hợp đồng. Qua 4 lần thanh toán, chủ đầu tư đã thanh toán 1,318 tỷ đồng cho đơn vị thi công.
Tương tự, đối với công trình nâng cấp tuyến đường giao thông nội đồng phục vụ sản xuất, ngày 20/11/2017, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Quỳnh Lưu mới có văn bản thông báo kết quả thẩm định bản vẽ thi công công trình nhưng trước đó, vào ngày 26/9/2017, UBND xã Quỳnh Thọ đã phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật công trình. Điều này là không đúng trình tự thủ tục trong đầu tư xây dựng cơ bản. Cũng nghiêm trọng không kém, mặc dù phần lề đường và 30m đoạn qua thôn Thọ Phú tại thời điểm kiểm tra ngày 5/4/2019 vẫn đang thi công, nhưng không hiểu vì lý do gì mà ngày 10/12/2017, chủ đầu tư và đơn vị thi công đã nghiệm thu hoàn thành 100% khối lượng. Và chỉ hơn 10 ngày sau (21/12/2017), chủ đầu tư đã “hào phóng” thanh toán 144 triệu đồng cho đơn vị thi công!
Cùng với đó, sai phạm nối tiếp sai phạm khi UBND xã Quỳnh Thọ đã vi phạm Luật Quản lý, sử dụng tài sản công khi cho thuê nhà bảo vệ đối với tập thể Quỹ Tín dụng nhân dân xã Diễn Hùng làm điểm giao dịch. Mặc dù Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Lưu đã có chỉ đạo chấm dứt hợp đồng từ tháng 7/2018, nhưng mãi đến 9 tháng sau, vào ngày 10/4/2019, UBND xã mới thực hiện xong. Việc này kéo dài gây bức xúc trong nhân dân, dẫn đến có đơn tố cáo.
Với những sai phạm được chỉ ra, tập thể Ban Thường vụ Đảng uỷ xã Quỳnh Thọ bị yêu cầu kiểm điểm; cá nhân Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã là đồng chí Nguyễn Văn Lục bị xử lý kỷ luật bằng hình thức Khiển trách do “lợi dụng chức vụ, quyền hạn để sử dụng tiền, tài sản của tổ chức, cá nhân do mình trực tiếp quản lý trái quy định”. Đồng chí Nguyễn Thị Vân – kế toán UBND xã Quỳnh Thọ cũng bị UBKT Huyện ủy xử lý kỷ luật về mặt Đảng bằng hình thức Khiển trách. UBKT Huyện ủy Quỳnh Lưu còn kiến nghị Chủ tịch UBND huyện giao Phòng Nội vụ chỉ đạo UBND xã Quỳnh Thọ tổ chức kiểm điểm nghiêm túc đối với 2 cá nhân trên.
Qua kiểm tra dấu hiệu vi phạm trong lãnh đạo, quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, thực hiện quy chế dân chủ, công tác cải cách hành chính, đạo đức công vụ đối với tập thể Ban Thường vụ Đảng ủy xã Hưng Thông và 5 đảng viên, Huyện ủy Hưng Nguyên đã thi hành kỷ luật bằng hình thức Khiển trách đối với tập thể Ban Thường vụ Đảng ủy xã. Liên quan đến trách nhiệm cá nhân, đồng chí Võ Thanh Hải – Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã nhiệm kỳ 2015 – 2020 bị cách chức Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ xã; đồng chí Phạm Viết Nam – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã bị kỷ luật bằng hình thức Cảnh cáo. Có 3 đồng chí: Hoàng Xuân Soa – Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Chủ tịch UBND xã; Phan Đình Tuyết – Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã và Cao Văn Hà – Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ xã, Phó Chủ tịch HĐND xã đều bị xử lý kỷ luật bằng hình thức Khiển trách. Trong nhiệm kỳ này, việc lãnh đạo cấp xã, các ban quản lý rừng phòng hộ sai phạm được cơ quan chức năng phát hiện không phải là cá biệt, mà xảy ra nhiều nơi như ở Yên Thành, Quế Phong, Tân Kỳ, Đô Lương, Hưng Nguyên, TP. Vinh… Bên cạnh đó, việc kiểm tra, chấn chỉnh, phê bình của cấp ủy Đảng, chính quyền cũng được thực hiện nghiêm minh, không có ngoại lệ hay “nhẹ trên, nặng dưới”.
Năm 2018, thông qua kiểm tra, giám sát việc thực hiện kết luận chỉ đạo của tỉnh liên quan đến xử lý trách nhiệm, cũng như khắc phục những hạn chế trong công tác quản lý Nhà nước về khai thác khoáng sản, Chủ tịch UBND tỉnh đã phê bình trách nhiệm đối với Chủ tịch UBND huyện Hưng Nguyên và Chủ tịch UBND huyện Nam Đàn về mặt chính quyền. Ở cấp huyện cũng đã kiểm điểm trách nhiệm, phê bình, nhắc nhở 23 Chủ tịch UBND xã thuộc 4 huyện: Đô Lương, Hưng Nguyên, Anh Sơn, Thanh Chương. Một số địa phương cũng tổ chức kiểm điểm, phê bình cả tập thể Ban Thường vụ Đảng ủy xã trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo UBND xã quản lý hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, cấp ủy, UBKT các cấp của huyện Quỳnh Lưu đã thi hành kỷ luật 8 tổ chức Đảng, trong đó Khiển trách 6, Cảnh cáo 2 (đối tượng bị thi hành kỷ luật là Đảng ủy, Ban Thường vụ Đảng ủy là 3 và chi ủy, chi bộ là 5); đồng thời thi hành kỷ luật 450 đảng viên, với hình thức Khiển trách 332, Cảnh cáo 96, Cách chức 9, Khai trừ 13.
Đồng chí Lê Văn Lương – Chủ nhiệm UBKT Huyện ủy Quỳnh Lưu cho biết: Qua thực hiện nhiệm vụ thi hành kỷ luật cho thấy, đa số đảng viên nhận thức được khuyết điểm và tự nhận hình thức kỷ luật nghiêm túc. Tính chiến đấu của tổ chức Đảng, đảng viên trong kiểm điểm, đề nghị hình thức kỷ luật được nâng lên. UBKT các cấp quyết định hoặc tham mưu cho cấp ủy, chi bộ xem xét, xử lý kịp thời, nghiêm minh. Trong xử lý đảm bảo đúng phương hướng, phương châm, nguyên tắc, thủ tục nên sau xử lý không có đơn thư khiếu nại, tác dụng kỷ luật Đảng được nâng lên.
Còn tại huyện Hưng Nguyên, đồng chí Phan Hữu Hùng – Chủ nhiệm UBKT Huyện ủy cho biết: Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, cấp ủy và UBKT các cấp đã kiểm tra dấu hiệu vi phạm đối với 91 tổ chức Đảng và 107 đảng viên. Kết quả, 6 tổ chức Đảng và 135 đảng viên vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật.
Việc xử lý cán bộ, đảng viên vi phạm Điều lệ Đảng và các quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước là việc làm cần thiết, thể hiện sự nghiêm minh, không dung túng, bao che của Đảng; như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khẳng định: “Bao che cho cán bộ mới làm mất uy tín của Đảng, làm cán bộ hư hỏng; còn xử lý cán bộ chỉ làm cho Đảng mạnh thêm, cuộc đấu tranh càng lấy lại uy tín của Đảng”.
Theo số liệu của Tỉnh ủy Nghệ An từ năm 2015 đến tháng 6/2019, toàn Đảng bộ tỉnh Nghệ An có 56 tổ chức Đảng bị xử lý kỷ luật với các hình thức khác nhau. Cụ thể đã tiến hành thi hành kỷ luật bằng hình thức Khiển trách 52, Cảnh cáo 4 tổ chức Đảng. Cũng trong thời gian qua, các tổ chức Đảng đã kỷ luật 3.037 đảng viên, trong đó 2.666 đảng viên bị Khiển trách, 302 đảng viên bị Cảnh cáo, 62 đảng viên bị Cách chức và 7 đảng viên bị Khai trừ.
Theo đánh giá của Tỉnh ủy Nghệ An qua tổng kết công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng nhiệm kỳ Đại hội XII, tại Đảng bộ tỉnh, các tổ chức Đảng đã tập trung xử lý những vi phạm trọng việc chấp hành nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và nguyên tắc tổ chức của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, gây mất đoàn kết nội bộ. Việc thi hành kỷ luật cơ bản đúng thẩm quyền, nguyên tắc, thủ tục; đã kết hợp xử lý kỷ luật Đảng với kỷ luật hành chính, đoàn thể và bồi hoàn vật chất, khắc phục dần tình trạng thi hành kỷ luật “nhẹ trên, nặng dưới”. Con số tổ chức Đảng, đảng viên bị xử lý kỷ luật cho thấy thái độ kiên quyết của tỉnh Nghệ An nhằm làm trong sạch hàng ngũ Đảng.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, có một thực tế là trong nhiệm kỳ này, nhiều cán bộ lãnh đạo cốt cán cấp cơ sở bị phát hiện sai phạm và chịu các hình thức xử lý kỷ luật, nhưng việc phát hiện sai phạm còn chưa kịp thời khi nhiều vụ việc kéo dài trong nhiều năm, thậm chí cả chục năm mới bị phanh phui. Đồng chí Bùi Thanh An – Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy thẳng thắn nhìn nhận rằng, đó là hạn chế trong công tác giám sát, dẫn đến khi phát hiện ra đã vi phạm trầm trọng. Hoặc cũng có thể phát hiện ra sự việc nhưng có nơi tự “dĩ hòa vi quý”; tinh thần tự phê bình, phê bình ở những nơi có sai phạm có vấn đề.