Đồng chí Thái Thanh Quý – Ủy viên Dự khuyết BCH Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An trả lời phỏng vấn Báo Nghệ An nhân dịp năm mới 2019.
P.V: Năm 2018, kinh tế trong nước và thế giới có nhiều biến động, ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện các chỉ tiêu kinh tế – xã hội của các địa phương. Riêng đối với tỉnh Nghệ An, tình hình phát triển kinh tế – xã hội có những chuyển biến và kết quả như thế nào, thưa đồng chí?
Đồng chí Thái Thanh Quý: Năm 2018, mặc dù gặp nhiều khó khăn, nhất là diễn biến bất thường của thời tiết, bão lụt gây nhiều thiệt hại về tài sản và cơ sở hạ tầng, ảnh hưởng lớn đến đời sống và sản xuất, kinh doanh. Nhưng nhờ sự quan tâm kịp thời của Trung ương, sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân, các cấp, các ngành đã chủ động tham mưu và triển khai thực hiện tốt kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh đã đề ra. Tình hình kinh tế – xã hội của tỉnh tiếp tục có bước phát triển tích cực và khá toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực, 27/27 chỉ tiêu đạt và vượt chỉ tiêu Nghị quyết của HĐND tỉnh đặt ra. Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) ước tăng 8,77%, cao hơn tốc độ tăng trưởng của những năm gần đây. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, tỷ trọng khu vực nông, lâm, ngư nghiệp giảm còn khoảng 20,5%; khu vực công nghiệp – xây dựng và dịch vụ chiếm tỷ trọng cao, đạt khoảng 79,5% trong cơ cấu kinh tế. GRDP bình quân đầu người ước đạt 38 triệu đồng (kế hoạch đề ra 35 – 36 triệu đồng). Thu ngân sách cả năm ước đạt 13.141,6 tỷ đồng, vượt 3,6% dự toán HĐND tỉnh giao.
Các ngành, các lĩnh vực đều có bước tăng trưởng khá. Sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp tiếp tục giữ được mức tăng trưởng khá, với tốc độ tăng trưởng 5,04% trong điều kiện không thuận lợi về thời tiết, mưa lũ diễn ra trên diện rộng. Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới thực hiện có hiệu quả. Năm 2018 có thêm 30 xã đạt chuẩn nông thôn mới, nâng tổng số xã đạt chuẩn nông thôn mới của toàn tỉnh lên 211 xã, chiếm 48,96% tổng số xã, số tiêu chí bình quân các xã đạt 14,68 tiêu chí/xã. Sản xuất công nghiệp và xây dựng tăng trưởng khá, đạt 15,04%, tiếp tục là động lực chủ yếu cho tăng trưởng. Lĩnh vực dịch vụ tiếp tục phát triển tốt, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng 13,42%; kim ngạch xuất khẩu ước đạt 1.010 triệu USD; tổng lượng khách lưu trú ước đạt trên 4,29 triệu lượt, tăng 11,5%. Nguồn vốn huy động của các tổ chức tín dụng trên địa bàn ước đạt 123.552 tỷ đồng, tăng 15%; tổng dư nợ của các tổ chức tín dụng trên địa bàn đạt 187.430 tỷ đồng, tăng 10% so với đầu năm.
Môi trường đầu tư kinh doanh, năng lực cạnh tranh của tỉnh có nhiều tiến bộ. Một số dự án đầu tư trọng điểm của tỉnh, dự án thu hút đầu tư được tập trung đôn đốc triển khai thực hiện như: VSIP Nghệ An, Hemaraj (Thái Lan), các dự án của Tập đoàn Vingroup, Masan, FLC… Hoạt động hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp được các cấp, các ngành quan tâm; số lượng doanh nghiệp đăng ký đến nay đạt 19.484 doanh nghiệp; tỷ lệ hồ sơ doanh nghiệp đăng ký qua mạng đạt 84,09%, cao hơn so với năm 2017 và cao hơn quy định của Chính phủ.
Công tác cải cách hành chính được quan tâm chỉ đạo gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII), Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị. Chỉ số đo lường, chất lượng cải cách hành chính của Nghệ An có nhiều chuyển biến; Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2017, Nghệ An xếp thứ 21, đứng đầu trong 6 tỉnh Bắc Trung bộ. Kỷ luật, kỷ cương hành chính, ý thức, trách nhiệm, kỹ năng giải quyết công việc của đội ngũ cán bộ, công chức có tiến bộ. Tích cực ứng dụng công nghệ thông tin trong chỉ đạo, điều hành.
Song song với phát triển kinh tế, lĩnh vực văn hóa – xã hội chuyển biến tích cực, đạt nhiều kết quả đáng phấn khởi. Chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục mũi nhọn được nâng lên, tiếp tục giữ vững thành tích tốp dẫn đầu cả nước về học sinh giỏi quốc gia, khu vực và quốc tế; tỷ lệ trường chuẩn quốc gia đạt khoảng 70,1%; tỷ lệ lao động qua đào tạo ước đạt 61%, trong đó tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề đạt 55,5%. Công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân có nhiều tiến bộ; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt khoảng 88,32% dân số. Hoạt động nghiên cứu khoa học; ứng dụng kỹ thuật vào sản xuất và đời sống đạt được một số kết quả khả quan. Hoạt động văn hóa, thể thao đạt kết quả tích cực, thể thao thành tích cao được duy trì. Chính sách cho người có công, an sinh xã hội được bảo đảm. Phong trào Đền ơn đáp nghĩa được xã hội hóa sâu rộng. Tỷ lệ hộ nghèo đến cuối năm 2018 dự kiến còn khoảng 5,54%…
Quốc phòng – an ninh và trật tự an toàn xã hội tiếp tục được giữ vững. Công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, lãng phí được thực hiện nghiêm túc, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.
P.V: Bên cạnh những kết quả nổi bật mà Nghệ An đạt được, đồng chí có thể cho biết những hạn chế, tồn tại mà chúng ta cần thẳng thắn nhìn nhận để tìm giải pháp khắc phục?
Đồng chí Thái Thanh Quý: Bên cạnh những thành tích đạt được, chúng ta cũng phải thẳng thắn nhìn nhận trong quá trình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn tỉnh vẫn còn những tồn tại, hạn chế, đó là: Kết quả thực hiện cơ cấu lại nông nghiệp trên một số lĩnh vực chưa đạt mục tiêu đề ra. Ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất còn hạn chế. Số lượng doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp còn ít. Một số sản phẩm công nghiệp sản xuất, tiêu thụ chậm do khó khăn về thị trường nên có mức tăng trưởng giảm. Thu ngân sách ở một số lĩnh vực còn khó khăn, đạt thấp so với yêu cầu. Thu hút đầu tư đạt thấp, tiến độ triển khai một số dự án trọng điểm còn chậm. Quản lý, khai thác và sử dụng đất đai, khoáng sản ở một số khâu, một số địa phương chưa tốt, vẫn còn xảy ra sai phạm; ô nhiễm môi trường một số nơi chậm được cải thiện.
Một số hạn chế trên lĩnh vực văn hóa, xã hội khắc phục chậm. Đời sống một bộ phận nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, vùng sâu, vùng xa, vùng bị thiên tai còn khó khăn. Cải cách hành chính ở một số đơn vị, địa phương chưa đạt yêu cầu; kỷ luật, kỷ cương ở một số nơi chưa nghiêm. Tình hình an ninh, trật tự, tệ nạn xã hội tại một số địa bàn còn tiềm ẩn phức tạp.
Có thể nói, những tồn tại, hạn chế này vừa do những nguyên nhân khách quan trong điều kiện khó khăn chung của cả nước, những diễn biến bất lợi của thời tiết, dịch bệnh; nhưng một phần không nhỏ xuất phát từ việc tổ chức, triển khai thực hiện chính sách thiếu đồng bộ, thiếu quyết liệt, thiếu kiểm tra, đôn đốc, bám cơ sở, chưa phát huy được nội lực ở cơ sở của chính quyền tại một số địa phương… Đó là những điểm yếu, hạn chế cần phải sớm khắc phục.
P.V: Vậy trong năm 2019, Nghệ An cần có những giải pháp gì để phát huy những thành quả đạt được và khắc phục những hạn chế trên, thưa đồng chí?
Đồng chí Thái Thanh Quý: Để phát huy những thành quả đạt được, khắc phục những hạn chế trên, đảm bảo hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ của năm 2019 mà HĐND tỉnh đã quyết nghị, tỉnh sẽ tập trung một số giải pháp sau:
Thứ nhất, UBND tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo các sở, ngành sớm xây dựng kế hoạch gắn với nhiệm vụ, giải pháp cụ thể của từng ngành, lĩnh vực, tổng hợp thành kịch bản tăng trưởng chung để chỉ đạo, điều hành. Thành lập các tổ công tác do các đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách chỉ đạo, đôn đốc, triển khai thực hiện nhiệm vụ ngay từ những ngày đầu năm với tinh thần và quyết tâm cao nhất. Tập trung thực hiện 5 mũi và 3 vùng trọng điểm phát triển kinh tế đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII; tiếp tục thực hiện có hiệu quả và tạo chuyển biến rõ nét hơn trong cơ cấu lại kinh tế của từng ngành, lĩnh vực; đổi mới mô hình tăng trưởng đồng bộ, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh.
Thứ hai, tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Tập trung ưu tiên kêu gọi một số nhà đầu tư lớn, nhà đầu tư chiến lược, ưu tiên sử dụng công nghệ cao, thân thiện với môi trường, phát huy được tiềm năng, lợi thế của tỉnh góp phần giải quyết tốt việc làm lao động, gắn kết được nhiều nhà đầu tư thứ cấp, phụ trợ, đặc biệt đóng góp tích cực vào thu ngân sách cho tỉnh. Tích cực tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển; thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp. Thực hiện hiệu quả các cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã.
Thứ ba, triển khai mạnh mẽ việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý Nhà nước; tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp. Đẩy nhanh xúc tiến thành lập Trung tâm phục vụ hành chính công của tỉnh; khai thác có hiệu quả các dịch vụ công trực tuyến mức độ cao. Siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, nâng cao đạo đức công vụ, kiên quyết xử lý nghiêm đối với cán bộ, công chức, viên chức có thái độ vòi vĩnh, sách nhiễu người dân và doanh nghiệp nếu thông tin phản ánh đúng và đủ chứng cứ; thực hiện việc xin lỗi cá nhân, tổ chức khi xảy ra tình trạng chậm, muộn trong giải quyết thủ tục hành chính. Tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, đồng bộ trong thực hiện cải cách hành chính, thực thi đạo đức công vụ ở các cấp, ngành, địa phương.
Thứ tư, thực hiện nghiêm các quy định về đánh giá, xác định trữ lượng, đấu giá quyền khai thác khoáng sản. Nghiên cứu chủ trương hạn chế tối đa cấp phép mới khai thác khoáng sản, khoanh vùng hạn chế khai thác khoáng sản. Xử lý tình trạng khai thác tài nguyên, khoáng sản, đá, cát, sỏi, quặng trái phép nhằm bảo vệ hạ tầng cơ sở; phòng, chống sạt lở bờ sông, suối, ven biển và những vị trí xung yếu; bảo vệ môi trường, phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu. Tăng cường năng lực, nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo thiên tai, an toàn hồ đập, chống sụt lở, phòng, chống lũ lụt. Tập trung chỉ đạo chấn chỉnh hoạt động đấu giá đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất tùy tiện, trái pháp luật gây thất thoát nguồn lực đất đai; kiên quyết thu hồi các dự án “treo” tránh để lãng phí đất đai kéo dài; xử lý các tiêu cực trong việc giao dịch đất đai như cò đất, móc nối, thao túng đấu giá đất.
Thứ năm, tập trung triển khai tốt xây dựng các quy hoạch, bảo vệ quy hoạch, hạn chế việc điều chỉnh các quy hoạch, nhất là các quy hoạch dễ dẫn đến nảy sinh các vấn đề bất cập, gây bức xúc trong nhân dân như: quy hoạch xây dựng, quy hoạch đất đai, khoáng sản, đô thị… Không điều chỉnh làm phát sinh quy hoạch mới nếu không thực sự cần thiết. Kiên quyết không cấp phép đối với các dự án đầu tư có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao; thẩm định chặt chẽ vấn đề bảo vệ môi trường đối với các dự án phát triển chăn nuôi tập trung; tăng cường quản lý quy hoạch mạng lưới và cấp phép điểm bán lẻ xăng dầu trên địa bàn tỉnh. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng Quy hoạch tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021 – 2030 và tiến độ các quy hoạch khác.
Thứ sáu, tập trung các giải pháp nâng cao quản lý thu ngân sách Nhà nước, thu hồi nợ đọng, tránh thất thoát thuế, đặc biệt tập trung vào các doanh nghiệp có số nợ đọng lớn, các lĩnh vực trọng điểm, có độ rủi ro cao, như: bất động sản, khai thác khoáng sản, kinh doanh nhà hàng, khách sạn lớn và một số lĩnh vực khác. Kiên quyết xử lý nghiêm những hành vi gây phiền hà, sách nhiễu trong việc thực thi công vụ hoặc thông đồng với người vi phạm để trốn thuế, chiếm dụng thuế. Thực hiện nghiêm kỷ luật tài chính, ngân sách ở tất cả các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị; tiết kiệm, chống lãng phí trong chi ngân sách Nhà nước; cắt giảm chi hội họp, đi công tác trong, ngoài nước bằng ngân sách Nhà nước. Tạo chuyển biến rõ nét trong giải ngân vốn đầu tư công; tập trung huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực để phát triển kết cấu hạ tầng. Đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm, cấp bách; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các dự án; xử lý nghiêm các dự án chậm triển khai.
Thứ bảy, tập trung giải quyết có hiệu quả một số vấn đề xã hội bức xúc như: Bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo đảm an toàn giao thông, ô nhiễm môi trường, hoạt động tín dụng đen… Chăm lo, phát triển văn hoá, xã hội hài hòa với phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục – đào tạo, hoạt động khám, chữa bệnh, nhất là vùng khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số và đối tượng chính sách, người có công với cách mạng; nâng cao chất lượng đào tạo nghề, giải quyết việc làm, giảm nghèo bền vững; phát triển khoa học, công nghệ, ứng dụng vào sản xuất. Tăng cường đảm bảo quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội. Đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông, dân vận chính quyền, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội.
P.V: Xin cảm ơn đồng chí!