Kết luận đã có hơn 1 năm nhưng cho đến nay, những sai phạm ở Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân (Quỳnh Lưu) vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Người dân mong muốn các cơ quan chức năng vào cuộc quyết liệt và xử lý nghiêm minh, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho họ.
Thực tế, những sai phạm của Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân trước đó đã được HĐND xã Quỳnh Tân, Hội Nông dân huyện Quỳnh Lưu vào cuộc kiểm tra, giám sát và chỉ ra khi nhận được đơn tố cáo của người dân. Sau khi có kết luận, các thành viên Ban Quản lý Quỹ Hỗ trợ nông dân xã và ông Hồ Bá Uyên đã trả gần 1,1 tỷ đồng đối với gần 2,1 tỷ đồng dư nợ. Số tiền còn lại, ông Uyên và các thành viên Ban Quản lý quỹ đã xác nhận và cam kết trả nợ. Ban Quản lý quỹ cũng đã khắc phục gần 75 triệu đồng tiền thâm hụt do huy động vốn bằng vàng trái quy định. Bà Nguyễn Thị Hà cũng đã khắc phục số tiền 150 triệu đồng của 5 hộ do bà Hà tự lập hồ sơ để vay tiền quỹ sai quy định.
Tuy nhiên, tiếp cận qua các hồ sơ còn lưu giữ thì có thể thấy, nhiều vấn đề còn khuất tất, cần được làm rõ trong quá trình hoạt động của Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân từ năm 2008 – 2017. Cụ thể, đến ngày 30/7/2017, Ban Quản lý quỹ đã cho ông Hồ Bá Uyên (Chi hội 5) vay số tiền 2,092 tỷ đồng. Nhưng ông Uyên chỉ đứng nhận nợ số tiền 1,561 tỷ đồng, số tiền còn lại là 531 triệu đồng Ban Quản lý quỹ không chứng minh được ông Uyên vay nên các thành viên Ban Quản lý quỹ phải chia nhau nhận nợ và trả tiền vào quỹ.
Thế nhưng, từ năm 2010 đến 2017, Ban Quản lý quỹ không báo cáo về trường hợp của ông Uyên vay và trong kết luận kiểm tra của BTV Hội Nông dân huyện Quỳnh Lưu cũng không được làm rõ. Trong khi đó, ông Hồ Văn Thành – Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã, Phó Ban quản lý quỹ trong cả 2 nhiệm kỳ không biết đến vấn đề này. Tại sao các cá nhân trong Ban Quản lý quỹ lại phải nhận nợ cho ông Uyên? Người dân đặt ra nghi vấn liệu có sự cấu kết giữa ông Hồ Minh Mậu – Chủ tịch UBND xã Quỳnh Tân với ông Hồ Bá Uyên trong quá trình làm hồ sơ vay vốn khi giữa 2 người này có quan hệ là cậu dượng?
Trong khi nhiều người dân gửi tiền có nhu cầu rút tiền nhưng không rút được thì vào ngày 30/9/2017, Ban Quản lý Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân đã giải ngân và cho nhận nợ đối với 24 hộ vay với số tiền hơn 1,198 tỷ đồng với mức vay từ 20 triệu đồng đến 440 triệu đồng/hộ. Trong số này có 14 hộ là cán bộ và người thân của cán bộ Ban Quản lý Quỹ Hỗ trợ nông dân xã. Riêng ông Hồ Minh Mậu – Chủ tịch UBND xã nhận nợ 440 triệu đồng; bà Nguyễn Thị Hà – Chủ tịch Hội Nông dân xã nhận nợ 145 triệu đồng; ông Nguyễn Văn Lực – nguyên kế toán quỹ nhận nợ hơn 217 triệu đồng. Điều này là trái với Quy định 851 của Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam và trái với quy chế hoạt động của Quỹ Hỗ trợ nông dân xã và chỉ đạo của Hội Nông dân huyện Quỳnh Lưu trong Công văn số 26/CV/HNDH.
Đối với hộ ông Lê Văn Hùng (Chi hội 3), đến tháng 12/2017 tổng số tiền ông này đang nợ quỹ là gần 150 triệu đồng. Ban Quản lý đã đề nghị UBND xã phối hợp mời lên làm việc, trực tiếp vào nhà nhưng ông Hùng không chấp hành và chây ỳ không trả. Tuy nhiên, điều cần làm rõ là tại sao trong quá trình ông này vay đã được Ban Quản lý quỹ hợp thức hóa bằng các nguồn như tiền dịch vụ phân NPK, vay vốn trồng cây ăn quả, vốn việc làm chuyển vào quỹ, tiền vay quỹ của các hộ khác ông Hùng nhận. Cần phải làm rõ trách nhiệm của Ban Quản lý quỹ của từng giai đoạn đã hợp thức hóa các khoản vay đó cho ông Hùng.
Những sai phạm của Ban Quản lý Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân trong 2 giai đoạn 2008 – 2010 và 2010 – 2017 đã được các cấp hội chỉ ra. Trách nhiệm trước tiên thuộc về ông Hồ Minh Mậu – Chủ tịch Hội Nông dân, Trưởng ban Quản lý quỹ giai đoạn 2008 – 2010 (nay là Chủ tịch UBND xã Quỳnh Tân) và bà Nguyễn Thị Hà – Chủ tịch Hội Nông dân xã, Trưởng ban Quản lý quỹ giai đoạn 2010 – 2017 (nay vẫn là đại biểu HĐND huyện Quỳnh Lưu) và các thành viên Ban Quản lý quỹ trong 2 giai đoạn. Trước những sai phạm trên, Hội Nông dân tỉnh Nghệ An đã yêu cầu Ban Thường vụ Hội Nông dân huyện Quỳnh Lưu kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân có liên quan một cách nghiêm túc.
Thực hiện chỉ đạo này, Ban Thường vụ Hội Nông dân huyện Quỳnh Lưu đã xử lý kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo đối với bà Nguyễn Thị Hà – Chủ tịch Hội Nông dân xã Quỳnh Tân (khóa 2010 – 2017), không đưa vào cơ cấu trong Đại hội Hội Nông dân xã khóa mới. “Đối với trường hợp của ông Hồ Minh Mậu – Chủ tịch Hội Nông dân xã Quỳnh Tân, Trưởng ban Quản lý Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân giai đoạn 2008 – 2010 (nay là Chủ tịch UBND xã Quỳnh Tân) thì theo báo cáo của Đảng ủy xã Quỳnh Tân là không đưa vào kỷ luật vì thời hiệu xử lý đã quá hạn”, ông Nguyễn Hữu Viên – Chủ tịch Hội Nông dân huyện Quỳnh Lưu cho biết.
Để giải quyết vấn đề liên quan đến Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân, ngày 14/3, Thường trực Huyện ủy Quỳnh Lưu đã có buổi làm việc với Hội Nông dân huyện Quỳnh Lưu, Công an huyện, UBND xã, Hội Nông dân xã Quỳnh Tân. Theo ông Nguyễn Hữu Viên, tại cuộc họp, Thường trực Huyện ủy Quỳnh Lưu đã yêu cầu tập thể, cá nhân Hội Nông dân, Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân giai đoạn 2008 – 2017 phải khắc phục ngay các sai phạm theo Kết luận số 06 của Hội Nông dân tỉnh.
Cụ thể, đối với số tiền huy động bằng vàng trái phép làm thất thoát gần 34 triệu đồng thì chia cho 5 cán bộ trong Ban Quản lý quỹ mỗi người chịu một ít. Đối với số dư nợ cho vay, các thành viên trong Ban Quản lý cũ nhận nợ của người dân, trong đó có ông Hồ Minh Mậu và bà Nguyễn Thị Hà phải chịu trách nhiệm chính trong việc thu hồi số nợ quá hạn, nợ khó đòi của các hộ vay từ năm 2008 đến nay, để trả cho những người dân gửi tiền vào quỹ kịp thời, đúng hạn. Các thành viên trong Ban Quản lý cũ trong giai đoạn 2008 – 2017 đã ký nhận nợ số tiền vay của quỹ phải trả tiền vào quỹ đầy đủ.
Bên cạnh đó, Ban Quản lý cũ phải rà soát toàn bộ hồ sơ tiền vay, tiền gửi, nếu không đủ phải bổ sung hồ sơ để bàn giao toàn bộ hồ sơ của Quỹ Hỗ trợ nông dân cho Ban Thường vụ Hội Nông dân xã Quỳnh Tân khóa mới. Trong quá trình bàn giao, Thường trực Huyện ủy Quỳnh Lưu yêu cầu những phần nội dung đủ về hồ sơ pháp lý thì bàn giao trước, số hộ có hồ sơ vay rồi nhưng cố tình chây ỳ không trả thì báo cáo tổng hợp gửi cơ quan chức năng xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật. “Thường trực Huyện ủy cũng yêu cầu bàn giao hồ sơ để giải thể Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân trong vòng 1 tháng kể từ ngày họp, tức là vào khoảng trung tuần tháng 4/2019. Sau khi bàn giao, cán bộ, người dân nào chây ỳ, không thực hiện thì sẽ bàn giao hồ sơ cho cơ quan điều tra giải quyết theo quy định”, ông Viên nói.
Quỹ Hỗ trợ nông dân được thành lập với mục tiêu giúp nông dân vay vốn để làm ăn, phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo. Thế nhưng, giảm nghèo đâu chưa thấy, chỉ thấy cán bộ, người thân cán bộ lại được vay hàng trăm triệu đồng, vay xong lại chây ỳ không chịu trả. Bức xúc của hàng chục hộ nông dân ở xã Quỳnh Tân là điều dễ hiểu. Vì vậy, huyện Quỳnh Lưu cần vào cuộc giải quyết dứt điểm, xử lý các tập thể, cá nhân sai phạm một cách nghiêm minh. Nếu cần, nên chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để vụ việc được giải quyết kịp thời, tránh kéo dài.
Chủ tịch Hội Nông dân huyện Quỳnh Lưu, ông Nguyễn Hữu Viên cho rằng, quan điểm của Hội Nông dân huyện là sẽ giải quyết để đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người dân theo quy định của pháp luật chứ không nóng vội được. Đối với 8 xã còn Quỹ Hỗ trợ nông dân đang hoạt động, theo ông Viên thì các xã này đều cam kết giải thể theo chỉ đạo của Trung ương hội và Tỉnh hội trong năm 2019. Trong quá trình giải thể không để xảy ra sai sót, đơn thư, sai phạm như tại Quỹ Hỗ trợ nông dân xã Quỳnh Tân.
