Doanh nghiệp lĩnh vực khoáng sản ở Quỳ Hợp được nhắc đến là Công ty cổ phần Đồng Tiên. Theo dư luận: “Đoàn liên ngành qua kiểm tra đã thực hiện truy thu thuế và xử phạt trong một số lĩnh vực đối với Công ty cổ phần Đồng Tiên. Riêng việc truy thu thuế lên đến hơn 1 tỷ đồng. Điều này khiến những ai biết về Công ty cổ phần Đồng Tiên đều cảm thấy bất ngờ. Vì đây là một trong những doanh nghiệp chấp hành tốt các quy định của pháp luật, nhất là lĩnh vực thuế, phí. Họ chưa bao giờ nợ đọng hay chây ỳ đóng nộp các khoản thuế, phí…”.
Liên hệ với một cán bộ Phòng TN&MT huyện Quỳ Hợp để rõ hơn việc truy thu thuế đối với Công ty cổ phần Đồng Tiên, câu trả lời nhận được khá chung chung: “Có việc Đoàn liên ngành của tỉnh thực hiện truy thu thuế ở doanh nghiệp này”. Đồng thời cho biết, ngày 5/11/2021, UBND huyện có nhận được Công văn số 6550/STNMT-KS của Sở TN&MT đề nghị đôn đốc Công ty cổ phần Đồng Tiên khắc phục một số tồn tại trong hoạt động khoáng sản. Cán bộ Phòng TN&MT huyện Quỳ Hợp nói: “Trong những nội dung Sở TN&MT đề nghị, có nhắc kiểm tra việc doanh nghiệp khắc phục hành vi chiếm đất lâm nghiệp làm bãi tập kết mà UBND huyện đã kiểm tra phát hiện, ban hành quyết định xử phạt. Hiện nay, Công ty cổ phần Đồng Tiên đã khắc phục hoàn thành nội dung này…”.
Công ty cổ phần Đồng Tiên có trụ sở chính tại Khu tiểu thủ công nghiệp thị trấn Quỳ Hợp. Từ ngày 24/2/2010, được Bộ TN&MT cấp Giấy phép khai thác khoáng sản tại Quyết định số 358/GP-BTNMT, tại khu vực Thung Phá Líu, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Hợp, với tổng diện tích 12ha. Trong đó, trữ lượng khai thác gồm 822.544m3 đá hoa làm ốp lát và 6.004.575 tấn đá làm bột cacrbonat canxi; công suất khai thác gồm: 29.700m³ đá hoa ốp lát/năm, 261.810 tấn đá bột cacrbonat canxi/năm; thời hạn khai thác trong 30 năm.
Kết nối qua điện thoại tới Giám đốc Công ty cổ phần Đồng Tiên, ông Dương Trọng Tư trong buổi sáng 25/11/2021, được xác nhận thời gian qua Đoàn liên ngành của tỉnh có thực hiện kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong lĩnh vực khoáng sản ở công ty ông. Sau đó, Đoàn liên ngành đã xử lý một số nội dung tồn tại. Riêng việc chấp hành pháp luật thuế, mốc thời gian Đoàn liên ngành kiểm tra từ đầu năm 2020 đến tháng 9/2021 (1 năm 9 tháng), và đã quyết định truy thu với tổng số tiền là 1 tỷ 227 triệu đồng. “Tôi đã thực hiện nộp được 900 triệu đồng, hiện đang chờ tiền về để nộp đủ…” – ông Dương Trọng Tư cho biết.
Bởi Chi cục Thuế khu vực Phủ Quỳ 1 là cơ quan quản lý thuế đối với Công ty cổ phần Đồng Tiên nên PV Báo Nghệ An đã liên hệ với lãnh đạo đơn vị này là ông Nguyễn Xuân Huệ – Chi cục trưởng. Khi được đề nghị cho nắm bắt thông tin việc chấp hành pháp luật thuế và phí của Công ty cổ phần Đồng Tiên trong những năm qua, ông Nguyễn Xuân Huệ từ chối, vì lý do Chi cục có trách nhiệm bảo mật thông tin của đơn vị nộp thuế.
Theo Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực Phủ Quỳ 1, ông Nguyễn Xuân Huệ: “Nguyên nhân việc truy thu thuế ở Công ty cổ phần Đồng Tiên thì Chi cục không thể giải trình được vì đấy là số liệu của Đoàn liên ngành kiểm tra. Sau khi kiểm tra, Đoàn liên ngành có công văn gửi đến Cục Thuế. Sau đó, Cục Thuế có công văn chỉ đạo Chi cục căn cứ công văn của Đoàn liên ngành để xử lý. Mà công văn của Đoàn liên ngành là xử lý truy thu thì Chi cục buộc phải xử lý truy thu theo thẩm quyền. Còn cụ thể tính toán như thế nào, hoặc sai phạm chỗ nào, sổ sách hồ sơ như thế nào… thì đó là trách nhiệm của Đoàn liên ngành”.
Ngày 30/11/2021, phóng viên Báo Nghệ An được tiếp cận Báo cáo số 17/CT-ĐT về việc khắc phục các tồn tại trong lĩnh vực khoáng sản của Công ty cổ phần Đồng Tiên gửi đến Sở TN&MT, Đoàn liên ngành theo Quyết định số 3892/QĐ-UBND của UBND tỉnh và UBND huyện Quỳ Hợp. Báo cáo số 17/CT-ĐT đề ngày 25/11/2021.
Tại văn bản này Công ty cổ phần Đồng Tiên thông tin đã hợp đồng với Công ty Cân điện tử Nghệ An chuyển trạm cân, lắp đặt tại vị trí ngay dưới chân mỏ đảm bảo kiểm soát được toàn bộ khối lượng nguyên khai tại 2 khu vực mỏ được Bộ TN&MT cấp phép; đã tiến hành lập đầy đủ hồ sơ, chứng từ, tài liệu liên quan để xác định sản lượng khai thác thực tế theo Thông tư số 17/2020/TT-BTNMT; đã ký hợp đồng bổ sung thuê đơn vị tư vấn cập nhật bản đồ hiện trạng, bản vẽ mặt cắt hiện trạng khu vực được phép khai thác khoáng sản 2 lần/năm; đối với nước thải sản xuất, công ty xin xây dựng thêm hố nước lắng để tận thu, sử dụng nước tuần hoàn tái sản xuất; tiếp tục thực hiện đầy đủ nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường; đã khắc phục hành vi lấn chiếm đất sử dụng làm bãi tập kết sản phẩm…
Tìm hiểu được biết, đến tháng 7/2021, toàn tỉnh có 245 giấy phép khai thác khoáng sản được Bộ TN&MT và UBND tỉnh cấp phép. Riêng huyện Quỳ Hợp, có đến 79 mỏ khoáng sản được cấp phép còn thời hạn. Trong đó, có 14 mỏ được cấp giấy phép khai thác quặng (có 5 mỏ được cấp giấy phép khai thác quặng thiếc và đá kết hợp), 34 mỏ được cấp giấy phép khai thác đá hoa trắng, 29 mỏ được cấp giấy phép khai thác đá xây dựng, 1 giấy phép khai thác nước khoáng, 1 mỏ cát sỏi; 5 tổ chức được cấp phép thăm dò khoáng sản.
Bên cạnh đó, còn có 158 xưởng chế biến khoáng sản (có 47 xưởng sản xuất hộ kinh doanh cá thể). Trước thực tế này, nghĩ về việc Đoàn liên ngành kiểm tra việc chấp hành pháp luật thuế của Công ty cổ phần Đồng Tiên, thực sự băn khoăn. Vì dù chưa có kết luận chính thức từ Đoàn liên ngành, nhưng với những thông tin trên đã cho thấy dấu hiệu thất thu ngân sách nhà nước trong lĩnh vực khoáng sản.
Một cán bộ có trách nhiệm ở huyện Quỳ Hợp khi được trao đổi về việc Công ty cổ phần Đồng Tiên bị truy thu thuế cũng bày tỏ băn khoăn. “Là doanh nghiệp tốp đầu chấp hành nghiêm túc các quy định về pháp luật thuế ở địa bàn huyện Quỳ Hợp, vậy mà Công ty này vẫn có những lỗi dẫn đến bị truy thu thuế tiền tỷ. Thế thì việc chấp hành pháp luật thuế của các doanh nghiệp khoáng sản khác sẽ thế nào? Đây là một nội dung đáng được quan tâm, và cần mở rộng phạm vi kiểm tra?”.
