Nghệ An có đường biên giới dài nhất cả nước (468,281 km), địa hình hiểm trở, có nhiều lối mở, đường mòn qua lại biên giới. Từ đầu năm 2021 đến nay, tình hình dịch Covid 19 diễn biến phức tạp, một số đối tượng thường lợi dụng đêm tối hoặc thời điểm vắng người đi vòng qua các chốt để XNC trái phép, trốn tránh cách ly y tế. Ấy thế nên nhiệm vụ của những người lính quân hàm xanh tại các tổ, chốt trên biên giới càng nặng nề.
Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Nậm Cắn (Kỳ Sơn) có nhiệm vụ quản lý gần 30 km đường biên giới tiếp giáp với nước bạn Lào. Đơn vị đã thành lập 7 chốt bảo vệ biên giới và phòng chống dịch Covid-19, lực lượng bám chốt đã phát hiện xử lý nhiều đối tượng XNC trái phép.
Có những vụ việc như vào lúc 6h ngày 10/7/2021, lực lượng chốt số 3 Đồn Biên phòng cửa khẩu Quốc tế Nậm Cắn phối hợp Công an xã Nậm Cắn thực hiện nhiệm vụ tại khu vực đường mòn thuộc bản Tiền Tiêu đã phát hiện 9 người cư trú tại tỉnh Điện Biên đang có hành vi nhập cảnh trái phép; họ khai nhận do diễn biến dịch Covid-19 tại Lào phức tạp, thiếu việc làm, tìm đường về Việt Nam và được một số đối tượng hướng dẫn đi bộ theo đường mòn để nhập cảnh trái phép qua địa bàn xã Nậm Cắn.
Như thế một điều gây khó khăn cho lực lượng chức năng là trong hoạt động XNC trái phép, có sự tiếp tay của một số đối tượng người bản địa hai bên biên giới, thông thuộc địa hình, hoạt động có tổ chức. Điển hình ngày 09/3/2021, Cục PCMT&TP (BĐBP) chủ trì, phối hợp với BĐBP tỉnh và Công an Nghệ An đấu tranh Chuyên án A321 bắt giữ 02 đối tượng có hành vi tổ chức cho 53 người Trung Quốc nhập cảnh và ở lại Việt Nam trái phép. Trước đó, ngày 05/3/2021, đồn Biên phòng Mỹ Lý phát hiện 01 vụ/02 đối tượng có hành vi tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép và 05 người có hành vi XNC trái phép, khởi tố vụ án 02 đối tượng, xử phạt vi phạm hành chính 5 người/18 triệu đồng.
Trao đổi với chúng tôi, Trung tá Nguyễn Sỹ Đức – Đồn trưởng Đồn Biên phòng Mỹ Lý (Kỳ Sơn) cho biết: Bên cạnh những lao động từ bên kia biên giới muốn trốn tránh cách ly, liều lĩnh nhập cảnh trái phép qua đường mòn, lối mở. Một số người chỉ vì hám lợi đã tổ chức đưa người XNC trái phép, tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh trong cộng đồng.
Được giao quản lý địa bàn 2 xã (Bắc Lý, Mỹ Lý) với đường biên dài 48,488 km (cả trên sông và trên đất liền). Đồn biên phòng Mỹ Lý đã triển khai 4 tổ chốt trong đó xa nhất là chốt mốc 390 ở độ cao hơn 1.800m so với mực nước biển, sát với biên giới Việt Nam – Lào.
“Tuy điều kiện sinh hoạt khó khăn, khí hậu khắc nghiệt, mùa Đông lạnh giá, mùa Hè nắng nóng… nhưng cán bộ, chiến sỹ vẫn thay phiên nhau bám chốt ngày đêm, tăng cường tuần tra, siết chặt đường mòn, lối mở qua lại biên giới để ngăn chặn hoạt động XNC trái phép, đảm bảo công tác phòng chống dịch. 6 tháng đầu năm 2021, Đồn Biên phòng Mỹ Lý đã phát hiện, xử lý 14 vụ với 21 đối tượng vi phạm quy chế biên giới.”, Trung Tá Nguyễn Sỹ Đức cho hay.
Hiện tại, trên tuyến biên giới đất liền, BĐBP tỉnh đã thành lập và duy trì 01 Sở Chỉ huy tiền phương; 34 chốt cố định, 18 tổ kiểm soát lưu động với hơn 400 người (BĐBP 264 người, ngoài ra là các đơn vị Quân sự, Công an, Dân quân, Hải quan, Y tế ). Bên cạnh đó còn có 23 tổ đón lõng, 46 tổ công tác, Trạm KSBP, Trạm Quân dân y kết hợp/379 người ( gồm 311 BĐBP và các lực lượng khác). Trên tuyến biển duy trì 06 Trạm KSBP/36 đồng chí Biên phòng thực hiện nhiệm vụ kiểm soát cửa sông, cửa lạch, ngăn chặn XNC trái phép bằng đường biển, kết hợp công tác phòng, chống dịch Covid-19.
Trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, Bộ đội Biên phòng tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị tăng cường tuần tra, kiểm soát, đấu tranh ngăn chặn hoạt động XNC trái phép,thực hiện tốt nhiệm vụ phòng, chống dịch Covid-19 trên tuyến đầu.
Đại tá Hồ Quyết Thắng – Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng (BĐBP Nghệ An) cho biết: trong tình hình hiện nay, nhiệm vụ của các đơn vị nói chung, nhất là đối với các đồng chí đang trực tiếp thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch Covid-19 tại các tổ, chốt biên giới nói riêng là hết sức nặng nề. Nhất là khi mùa mưa bão đang tới gần, nguy cơ sạt lở, lũ ống, lũ quét sẽ gây khó khăn cho công tác tuần tra kiểm soát, thậm chí có thể gây thiệt hại về tính mạng, tài sản của cán bộ, chiến sĩ.
Một bộ phận nhân dân 2 bên biên giới hiểu biết pháp luật hạn chế, nhận thức chưa đầy đủ về công tác phòng, chống dịch cũng là điều kiện thuận lợi để các đối tượng XNC câu móc, thuê đưa đón người vượt biên trái phép, vi phạm pháp luật.
Bên cạnh đó, nhân dân hai bên biên giới có mối quan hệ dân tộc, thân tộc lâu đời, thường qua lại thăm thân, tìm việc làm, trao đổi, mua bán hàng hóa…nhưng lại sợ cách ly nên tìm mọi cách để XNC trái phép, đây là nguy cơ lớn nhất làm lây lan bệnh dịch Covid-19.
Mới đây nhất,vào lúc 23h ngày 19/8/2021, lực lượng chốt quản lý, bảo vệ biên giới và phòng, chống dịch Covid-19 thuộc Đồn Biên phòng Keng Đu đã phát hiện 4 người trong một gia đình gồm vợ, chồng và 2 con cùng trú tại huyện Kỳ Sơn nhập cảnh trái phép từ Lào về Việt Nam qua khu vực bản Kèo Cơn, xã Keng Đu. Trước đó, gia đình này đã vượt biên giới trái phép đến huyện Noọng Hét, tỉnh Xiêng Khoảng (Lào) để làm thuê. Đến ngày 19/8, cả gia đình nhập cảnh trái phép về Việt Nam thì bị Đồn Biên phòng Keng Đu phát hiện, bắt giữ.
Do vậy, bên cạnh việc tiếp tục duy trì hệ thống tổ, chốt trên biên giới, phối hợp với các lực lượng khác khép kín, siết chặt công tác kiểm soát biên giới, kiên quyết không để xẩy ra hoạt động XNC trái phép mà không được phát hiện, cách ly kịp thời. Bộ chỉ huy BĐBP yêu cầu các đồn tuyến biên giới tăng cường phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống dịch Covid-19, phát động phong trào toàn dân tham gia tố giác người XNC trái phép; công dân từ các vùng dịch về địa bàn không khai báo y tế. Đồng thời tăng cường, phối hợp với lực lượng bảo vệ biên giới của bạn Lào trong phòng, chống dịch và kiểm soát tình hình hoạt động đưa, đón người XNC trái phép.
Dẫu phía trước còn nhiều thách thức, khó khăn, nhưng trên các đường mòn, lối mở, những người lính quân hàm xanh đã và đang tạo “lá chắn thép”, “hàng rào sống” vững vàng nơi biên cương. Với họ, đó không chỉ đơn thuần là thực hiện nhiệm vụ được giao mà là “mệnh lệnh’’ từ trái tim mang trách nhiệm với Nhân dân, với Tổ quốc…
