Chỉ ít ngày sau khi Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh ra quyết định khởi tố bị can, thực hiện bắt tạm giam vợ chồng Giám đốc Công ty TNHH – TM Minh Khang thì UBND xã Nghi Phú có văn bản đề nghị UBND thành phố Vinh đình chỉ các hoạt động xây dựng tại dự án của nhà đầu tư này.
Cụ thể, ngày 16/9/2021, bà Nguyễn Thị Thu – Giám đốc Công ty TNHH – TM Minh Khang; ông Nguyễn Đình Khang – Trưởng ban Quản lý dự án Khu đô thị Minh Khang bị khởi tố, bắt tạm giam. Đến ngày 28/9, UBND xã Nghi Phú có Văn bản số 597/UBND-ĐT gửi lên UBND thành phố Vinh. Tại đây, UBND xã Nghi Phú đề xuất đình chỉ hoạt động xây dựng tại dự án Tổ hợp khách sạn, siêu thị kinh doanh dược, thiết bị vật tư y tế và nhà ở, xóm 20, xã Nghi Phú. Lý do UBND xã Nghi Phú đưa ra là vì: “các hành vi vi phạm phức tạp, vượt quá thẩm quyền nên đã gây khó khăn trong việc xử lý”; “Xét thấy chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án Tổ hợp khách sạn, siêu thị kinh doanh dược, thiết bị vật tư y tế và nhà ở không còn đủ năng lực thực hiện, để xẩy ra sai phạm nhưng không xử lý”.
Vì ở thời điểm hiện tại ở dự án của Công ty TNHH – TM Minh Khang vẫn diễn ra khá rầm rộ các hoạt động xây dựng, chúng tôi đã hỏi UBND xã Nghi Phú về công tác kiểm soát trật tự. Tâm trạng không mấy vui, một cán bộ có trách nhiệm của UBND xã Nghi Phú nói rằng vẫn thường xuyên phối hợp với Đội quản lý trật tự đô thị kiểm tra, lập biên bản những trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, để quản lý trật tự xây dựng ở dự án Minh Khang rất vất vả, khó khăn. Cán bộ này nói: “Hiện nay vợ chồng chủ đầu tư đã bị công an khởi tố, bắt tạm giam để làm rõ hành vi lừa đảo. Thế nhưng người góp vốn, mua đất ở dự án rỉ tai nhau “cứ làm nhà ở rồi thì không ai làm được gì”.
Thế rồi họ đổ vật liệu, gọi thợ xây nhà. Tuyên truyền, vận động nhiều cũng không được. Biết việc tổ chức xây dựng nhà ở là sai rồi nhưng xã lại rất khó xử lý. Lập biên bản thì cần phải chỉ rõ lỗi vi phạm, từ đó căn cứ quy định để đề ra hình thức xử lý. Thế nhưng để chỉ ra cụ thể lỗi vi phạm lại rất khó. Với chủ đầu tư thì kể cả thời điểm chưa bị bắt tạm giam thì xã cũng khó liên hệ được để yêu cầu xử lý trật tự xây dựng trong phạm vi dự án. Trong khi quy hoạch dự án thì lúc thế này, lúc thế khác, cái nọ chồng chéo cái kia. Vì vậy UBND xã mới phải có văn bản đề xuất đình chỉ các hoạt động xây dựng gửi UBND thành phố…”.
Hỏi: Quy hoạch dự án của Công ty TNHH – TM Minh Khang được điều chỉnh đến lần 4 tại Quyết định số 4764/QĐ-UBND ngày 24/9/2014, được xác định là bản quy hoạch cuối cùng. Sao lại có chuyện chồng chéo quy hoạch? Câu trả lời nhận được là: “Vào năm 2015, dự án đô thị Minh Khang có thêm một bản quy hoạch với tên gọi là “hoàn công quy hoạch”. Gọi là bản vẽ “hoàn công quy hoạch” nhưng thể hiện trên đó thì cũng như thêm một lần điều chỉnh quy hoạch. Từ năm 2019 trở về trước, chúng tôi vẫn căn cứ vào bản vẽ này để quản lý hoạt động trật tự xây dựng, xử lý vi phạm… Mãi đến đầu năm 2020, xã mới được biết bản “hoàn công quy hoạch” năm 2015 đã bị bãi bỏ…”.
Đối với dự án Tổ hợp khách sạn, siêu thị kinh doanh dược, thiết bị vật tư y tế và nhà ở, xóm 20, xã Nghi Phú, có không ít văn bản khẳng định, quy hoạch điều chỉnh lần thứ 4 được phê duyệt tại Quyết định số 4764/QĐ-UBND ngày 24/9/2014 là cuối cùng. Cụ thể như tại văn bản thanh tra của Sở Xây dựng năm 2017 khẳng định quy hoạch điều chỉnh lần thứ 4 là “lần cuối cùng đến thời điểm hiện tại”.
Vậy nhưng đúng là có một bản vẽ “hoàn công quy hoạch”. Theo “chứng thực sao đúng với bản chính” của UBND xã Nghi Phú thì bản vẽ “hoàn công quy hoạch” có ở địa phương này ngày 20/12/2015. Trên bản vẽ thể hiện, đơn vị tư vấn là Công ty TNHH ứng dụng tiến bộ KHKT công nghệ xây dựng Thái Hoàng; chủ đầu tư là Công ty TNHH – TM Minh Khang; cơ quan giám sát là UBND xã Nghi Phú. Còn cơ quan thẩm định và ban hành là UBND thành phố Vinh. So sánh bản vẽ “hoàn công quy hoạch” với bản vẽ quy hoạch điều chỉnh lần thứ 4, thì thấy có những điểm khác biệt “bất thường”.
Cụ thể, tại bản vẽ quy hoạch điều chỉnh lần thứ 4, loại đất “Siêu thị kinh doanh dược, thiết bị y tế, nhà ở thương mại, khách sạn 4 sao” (vị trí góc, giao nhau giữa Đại lộ Lê Nin và đường 72m) có diện tích 1.879,45m2; nhưng thể hiện tại bản vẽ “hoàn công quy hoạch”, đã bị thu hẹp diện tích xuống còn 1621,18m2. Đối với loại đất “Khu nhà ở phố kết hợp thương mại dịch vụ”, tại bản vẽ quy hoạch điều chỉnh lần thứ 4 thì gồm 241 căn, có tổng diện tích là 34.073,66m2; còn tại bản vẽ “hoàn công quy hoạch”, số căn nhà giảm còn 211, nhưng diện tích tăng thêm lên 34.410,88 m2. Ở khu D, thuộc loại đất “Khu nhà ở phố kết hợp thương mại dịch vụ” (bám đường 30m), tại bản vẽ quy hoạch điều chỉnh lần thứ 4 thể hiện có 3 ô đất “cây xanh” (bám đường dự án); vậy nhưng ở bản vẽ “hoàn công quy hoạch” thì đã “biến mất” một ô “cây xanh”, và “tăng thêm” 2 lô đất…
Xác nhận những khác biệt “bất thường” giữa hai bản quy hoạch, theo cán bộ xã Nghi Phú, quá trình thực hiện công tác quản lý trật tự đô thị theo bản vẽ “hoàn công quy hoạch” còn có những bất hợp lý. Cụ thể như việc trên đó thể hiện có rất nhiều lô đất được hợp thửa, thế nhưng chủ đầu tư không thay đổi thiết kế cơ sở, khiến chính quyền xã gặp khó trong quản lý trật tự xây dựng. Vị này trao đổi: “Chúng tôi cố gắng bám quy hoạch, ngăn chặn không cho xây dựng những diện tích đất công trình phúc lợi công cộng như cây xanh, nhà trẻ, và những lô đất mà chủ đầu tư chưa nộp tiền sử dụng đất cho nhà nước. Lần sát Tết Nguyên đán 2020, phát hiện có trường hợp định thi công xây dựng nhà trên đất quy hoạch nhà trẻ, UBND xã đã phải thực hiện đình chỉ. Để không tái diễn vi phạm, xã đã phải dựng tôn vây kín toàn bộ khu vực đất này. Còn ở những vị trí khác, thì chỉ thực hiện trách nhiệm phát hiện vi phạm, phối hợp với Đội quản lý trật tự đô thị kiểm tra, lập biên bản. Còn việc báo cáo, trình cấp trên xử lý là nhiệm vụ của Đội…”.
Trên bản vẽ hoàn công quy hoạch có thông tin “Bản vẽ hoàn công quy hoạch phù hợp theo Công văn số 1574/UBND-XD của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An ngày 24/3/2015”. Đọc Luật Quy hoạch các thời kỳ để xem việc “hoàn công quy hoạch” được quy định ra sao. Điều lạ là trong đó không thấy có quy định về “hoàn công quy hoạch”, cũng như giải thích về cụm từ này. Hỏi một số cán bộ quản lý nhà nước về quy hoạch, được trả lời “lĩnh vực quy hoạch không có khái niệm hoàn công”.
Liên hệ trở lại người có trách nhiệm ở UBND xã Nghi Phú để hỏi: “Đến nay UBND xã Nghi Phú có tiếp nhận được văn bản hủy bản vẽ “hoàn công quy hoạch” hay không? Được trả lời: “Trước đây cũng thế mà bây giờ cũng vậy, UBND xã Nghi Phú chưa nhận được bất kỳ một văn bản nào của tỉnh, hay của thành phố về việc hủy bản hoàn công quy hoạch. Chỉ duy nhất một lần, dịp đầu năm 2020 thì tôi được xem qua để biết bản hoàn công quy hoạch đã bị hủy. Thực ra với chúng tôi, thấy thế thì chấp nhận thế. Còn vì sao lại hủy? Chính xác là hủy từ thời điểm nào? Hậu quả của nó như thế nào thì cần cơ quan điều tra làm rõ…”.