Dự án Khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở và chung cư cao tầng của Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào được thực hiện trên khu đất rộng 4.054m2 thuộc phường Hưng Dũng (TP. Vinh). Đây là một khu đất đắc địa, có giá trị sinh lợi cao bởi phía Đông giáp đường quy hoạch khu dân cư, phía Nam giáp Công ty TNHH Như Ngọc (nay là Khách sạn Toàn Thắng – PV), phía Bắc giáp đại lý hãng ô tô Honda, đặc biệt, phía Tây tiếp giáp Đại lộ Lê Nin với chiều dài lên đến xấp xỉ 100m.
Ngược thời gian, vào năm 2006, Chi nhánh Quỹ hỗ trợ phát triển Nghệ An (sau này là Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Nghệ An) được UBND tỉnh cho phép khảo sát lập quy hoạch xây dựng trụ sở làm việc với quy mô chiều cao tối thiểu 9 tầng trên khu đất này. Tuy nhiên, do có vướng mắc trong việc đền bù, tái định cư cho một hộ dân, mãi đến cuối tháng 9/2009, công tác giải phóng mặt bằng khu đất thực hiện dự án của Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Nghệ An mới được hoàn thành. Thế rồi chỉ một thời gian khá ngắn sau đó, vào tháng 12/2009, khu đất 4.054m2 bên Đại lộ Lê Nin được “chuyển giao” cho Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào.
Một trong những tài liệu thể hiện việc “chuyển giao”, cụ thể như Quyết định số 6938/QĐ-UBND.ĐC ngày 25/12/2009 của UBND tỉnh về việc cấp Giấy chứng nhận cho Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào. Tại Điều 1 của Quyết định số 6938/QĐ-UBND.ĐC nêu: “Cấp giấy chứng nhận mang mã số BA 834104 cho Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào; tổng diện tích cấp giấy chứng nhận QSD đất là 4054,0m2; mục đích sử dụng là đất cơ sở sản xuất kinh doanh; thời hạn sử dụng đất đến ngày 16/12/2059”.
Dự án của Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào có gì đặc biệt để được thực hiện trên khu đất “vàng” rộng 4.054m2 bám Đại lộ Lê Nin? Câu trả lời có tại Quyết định 1810/QĐ-UBND.CN của UBND tỉnh ban hành ngày 6/5/2010 về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng dự án Khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở và chung cư cao tầng, do Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào làm chủ đầu tư. Theo đó, dự án gồm 2 khu A và B. Khu A có diện tích 2.605,74m2, bố trí công trình cao 22 tầng (không kể tầng hầm) với chức năng dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê và nhà ở chung cư cao tầng, diện tích xây dựng 1.122m2. Còn khu B với diện tích 1.448,26m2, thì chỉ bố trí vẻn vẹn 2 lô nhà ở biệt thự cao 4 tầng. Trong đó lô B1 có diện tích 726,22m2, lô B2 diện tích 722,04m2, mật độ xây dựng trong 2 lô đất này tối đa là 40%.
So sánh dự án của Chi nhánh Quỹ hỗ trợ phát triển Nghệ An là trụ sở làm việc có chiều cao tối thiểu 9 tầng, thì rõ ràng dự án gồm tòa chung cư 22 tầng và 2 nhà ở biệt thự của Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào chẳng có gì đặc biệt. Nhưng để Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào thực hiện dự án, vào ngày 10/8/2010, tại Quyết định số 260/QĐ-UBND.ĐC, UBND tỉnh cho phép đơn vị này được chuyển mục đích 4.054m2 từ đất sản xuất kinh doanh sang mục đích khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở biệt thự và chung cư cao tầng (đất ở đô thị); thời hạn sử dụng đất ổn định lâu dài. Đồng thời, giao Sở Tài nguyên và Môi trường thu hồi Giấy chứng nhận QSD đất mang mã số BA 834104 ngày 25/12/2009 đã cấp cho Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào để thực hiện cấp lại Giấy chứng nhận QSD đất.
Về trách nhiệm của Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào trong việc thực hiện dự án được quy định rất rõ ràng tại Quyết định 1810/QĐ.UBND-CN ngày 6/5/2010. Cụ thể là: “Chủ đầu tư có trách nhiệm hoàn thành thủ tục liên quan khác theo quy định để khởi công xây dựng dự án trong vòng 12 tháng và đầu tư xây dựng xong đưa dự án vào sử dụng trong thời gian 36 tháng kể từ ngày khởi công xây dựng công trình. Trường hợp không đảm bảo tiến độ trên thì quy hoạch phê duyệt tại quyết định này bị hủy bỏ mà chủ đầu tư không được bồi thường”.
Vậy nhưng, cho đến trước thời điểm tháng 4/2022, rất ít người biết khu đất rộng 4.054m2 bên Đại lộ Lê Nin, cạnh Khách sạn Toàn Thắng là khu đất mà từ năm 2010 Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào được giao đất thực hiện Dự án Khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở chung cư cao tầng. Vì một thực tế là đã từ khá lâu, một phần diện tích của khu đất có quán Beer Ngon ngự lên trên; phần diện tích còn lại, thì có vài hộ kinh doanh hoa cây cảnh.
Sự việc chỉ lồ lộ sau ngày 1/4/2022, khi Đoàn Giám sát chuyên đề của HĐND tỉnh “ghé thăm” dự án Khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở chung cư cao tầng của Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào. Thông tin về cuộc “ghé thăm” của Đoàn Giám sát chuyên đề HĐND tỉnh sau đó được một số cơ quan báo chí chuyển tải cho thấy dự án này đã 3 lần được các đoàn kiểm tra liên ngành cấp tỉnh kiểm tra (vào các năm 2013, 2016 và 2021). Đáng lưu tâm nhất, là thông tin khu đất 4.054m2 bên Đại lộ Lê Nin này đã bị “băm nhỏ” thành 3 dự án với 3 chủ đầu tư khác nhau!
Đi tìm câu trả lời dự án của Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào đã bị “băm nhỏ” như thế nào? Được biết, vào năm 2010, dự án Khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở chung cư cao tầng được UBND tỉnh cấp các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BA845213, BA845214 (khu B); BA845215 (khu A). Đến ngày 25/12/2017, Sở Tài nguyên và Môi trường thu hồi giấy chứng nhận số BA845215 để cấp đổi thành 2 giấy chứng nhận QSD đất số CH537442 (thửa 342, tờ bản đồ 12; diện tích 1.106,2m2 đất thương mại, dịch vụ; thời hạn sử dụng lâu dài) và số CH537440 (thửa 341, tờ bản đồ 12; diện tích 1.500m2 đất thương mại, dịch vụ; thời hạn sử dụng lâu dài).
Đến ngày 15/1/2018, Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào đã chuyển nhượng QSD đất cho Ngân hàng TMCP An Bình Giấy chứng nhận QSD đất số CH537440 (thửa 341, tờ bản đồ 12; diện tích 1.500m2 đất thương mại, dịch vụ; thời hạn sử dụng lâu dài). Tiếp theo, vào ngày 4/1/2019, Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào đã hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất số CH537442 (thửa 342, tờ bản đồ 12; diện tích 1.106,2m2 đất thương mại, dịch vụ; thời hạn sử dụng lâu dài) cho Công ty CP phát triển Hoa Sen; ngày 24/9/2019, Sở Tài Nguyên và Môi trường cấp Giấy chứng nhận QSD đất số CP894880 cho Công ty CP phát triển Hoa Sen.
Còn với 2 lô đất biệt thự với diện tích 1.448,26m2 thuộc khu B của dự án, từ ngày 23/10/2017, Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào đã chuyển nhượng cho bà Hồ Thị Dung. Việc chuyển nhượng được Sở Tài nguyên và Môi trường cho ý kiến tại Văn bản số 5534/STNMT-QLĐĐ ngày 10/2017 là: “02 lô đất ở (thửa 22, thửa 26 tờ bản đồ 12) đủ điều kiện để chủ đầu tư chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người nhận chuyển nhượng theo quy định”.
Như đã nêu ở trên, dự án trên khu đất rộng 4.054m2 bên Đại lộ Lê Nin của Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào sẽ “được” Đoàn liên ngành do Thanh tra tỉnh chủ trì thanh tra toàn diện. Cụ thể, vào ngày 15/8/2023, Thanh tra tỉnh ban hành Quyết định số 234/QĐ-TTr thanh tra việc chấp hành pháp luật tại Dự án Khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở biệt thự (tên gọi từ đây của Dự án Khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở chung cư cao tầng, theo Giấy chứng nhận đầu tư số 27111000025 do UBND tỉnh điều chỉnh ngày 26/7/2011) tại phường Hưng Dũng, thành phố Vinh. Đoàn Thanh tra do ông Lê Thế An – Trưởng phòng Nghiệp vụ 3, Thanh tra tỉnh làm Trưởng đoàn; thành viên đoàn ngoài cán bộ Thanh tra tỉnh còn bao gồm lãnh đạo cấp phòng các Sở Xây dựng, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thuế và UBND thành phố Vinh. Thời hạn thanh tra 45 ngày kể từ ngày công bố quyết định thanh tra.
Dự án Khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở biệt thự đến nay đã được xác định là dự án chậm tiến độ, bị “băm nhỏ” trở thành 3 dự án. Về nguyên nhân sai – đúng ra sao, sẽ phải chờ đến ngày Đoàn thanh tra liên ngành có kết luận. Nhưng cần thông tin thêm là đến nay số lần kiểm tra ở dự án của Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào không chỉ là 3 lần như Đoàn Giám sát chuyên đề HĐND tỉnh thông tin, mà đã tăng lên 4 lần. Lần kiểm tra gần đây nhất, được thực hiện bởi Đoàn kiểm tra liên ngành thành lập theo Quyết định số 2673/QĐ-UBND ngày 7/9/2022 của UBND tỉnh, do Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, và đã kết thúc.
Đồng thời cũng cần thông tin thêm, dù Dự án Khu dịch vụ thương mại, văn phòng cho thuê, nhà ở biệt thự do Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào làm chủ đầu tư đứng chân trên địa bàn phường Hưng Dũng nhưng những người có trách nhiệm ở địa phương này không nắm bắt được gì nhiều. Khi được hỏi họ đã nói rằng, cho đến nay, phường chỉ biết trên khu đất 4.054m2 có 3 chủ sử dụng đất; một phần diện tích có nhà hàng Beer Ngon, phần diện tích còn lại trước đây kinh doanh hoa cây cảnh, còn nay thì bịt tôn kín mít; và quy hoạch dự án của Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào thì đã hơn 13 năm trời không được thực hiện!
Một cán bộ phường Hưng Dũng chua chát: “Người ta được giao đất, được thuê đất thực hiện dự án. Khi thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất người ta không qua phường, cũng không thông báo cho phường, mà chỉ qua các sở, ngành liên quan. Có lẽ, chỉ khi nào có tranh chấp quyền sử dụng đất, xảy ra đơn thư khiếu kiện thì người ta mới qua phường…”. “Người ta” ở đây, có thể hiểu là Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Việt Lào!
